NEŞE'DEN HABER VAR

İnsanlığı aç bırakan illet: Gıda israfı!

Gıda israfı; dünyamızı ve insanları direkt olarak etkileyen en önemli tehlikelerden birisidir. 9-16 Ekim tarihlerinde de bu israf hakkında farkındalık yaratma amacıyla etkinlikler düzenleme amacıyla Beslenme ve Gıda İsrafını Önleme Haftası olarak kabul edilmektedir. Önceki gün biten bu gün hakkında birkaç kelam etmek istiyorum.

Dünya Gıda Örgütü tarafından yapılan araştırmalara göre alınan verilerde, dünyada üretilen tüm gıdaların üçte birinden fazlasının israf edildiği belirtilmektedir. Yılda yaklaşık olarak 870 milyon insan yetersiz beslenmekte ve 10 milyon kadar insan da açılık nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Fakat tüm bunlara rağmen 1.3 milyar ton gıda israf edilmektedir. Gelişmiş ülkelerin çoğunda yiyeceklerin yüzde 40’ı yenilebilecek durumdayken tüketilmeden çöpe atılmaktadır. Gelişmemiş ülkelerde ise taşımacılık ve depolama alanlarındaki yetersizlik nedeniyle hasatların yüzde 40’ı daha tüketiciye ulaşmadan bozulmakta, israf olmaktadır. Çarpıcı bir veri ise şu şekildedir: Gelişmekte olan ülkelerde 150 milyon ton buğday ziyan olmaktadır. Bu kayıp ise tüm fakir ülkelerdeki açlığı ortadan kaldırabilecek buğday miktarının tamı tamına 6 katını oluşturmaktadır.

BESLENME EN ÖNEMLİ SORUN

Günümüzün en önemli sorunlarından birisi beslenme sorunudur. Beslenme sorunu yaşayan birçok insan günümüzde ya hayatını kaybetmekte ya da beslenme yetersizliğine bağlı gelişen hastalıklarla mücadele etmektedir. Fakat buna rağmen dünyada önünü alamadığımız derecede israf yapılmaktadır. Birleşmiş Milletler Örgütü’nün “Besin ve Tarım Örgütü” olan FAO’nun önerisiyle 9-16 Ekim tarihlerinde işlenen bu haftada, bütün ülkelerde kamuoyunu bu yönde bilinçlendirilmektedir.

Peki besin israfı nasıl önlenebilir?

• Tüketeceğinden fazla gıda ürünü almamak,
• Artan gıda ürünlerini doğru değerlendirmek,
• Fazla miktarda artan gıdaları htiyacı olan kişilere ulaştırmak,
• Yiyecekleri bozulmadan tüketerek çöpe atılmasını engellemek,
• Gıda ürünlerini alırken tarihine dikkat etmek ve tarihi dolmadan ürünü tüketmek,
• Fazla miktarda gıda alışverişi yapmak yerine az miktarda sık aralıklarla alışveriş yapmak,
• İhtiyaç duyulmayan gıda ürünlerini satın almamak,
• Gıda ürünlerini etkili şekilde muhafaza etmek. Örneğin sütü buzdolabında saklayarak, bozulmasını engellemek ya da ekmeklerin hava ile temasını azaltarak daha uzun süre taze kalmasını sağlamak.
• Öğünlerde porsiyon miktarı azaltılmalıdır.
• Fazla gelen meyve ve sebzeler ya konserve olarak saklanmalı ya da reçel, salça vb. yapımında kullanılmalıdır.
• Evsel organik atıklar ile organik gübre dahi yapılabilmektedir.
• 

BİLMEMİZ GEREKENLER

Dünya nüfusunun her geçen gün artması, ekilebilir tarım alanlarının azalmasıyla beraber açlık oranının da giderek artması ön görülmektedir. Gıda israfını önlemek için çiftçiden üretim aşamasına, dağıtıcı firmadan tüketiciye kadar hemen hemen her kademenin bu konuya dikkat etmesi şarttır. Gıda israfıyla alakalı bilmemiz gereken noktalar şunlardır:

• İsraf düzeyinin artmasıyla beraber ürün fiyatları da artış göstermekte, gelir durumu düşük olan kişilerin bu gıdalara ulaşma imkanı da azalmaktadır.
• Bir Amerikalı tüketici, Afrikalı tüketiciden 15 kat daha fazla gıda ziyan etmektedir.
• Her yıl yaklaşık olarak 1.3 milyar ton gıda ziyan olmaktadır.
• İsraf edilen yemeklerin maddi karşılığı yaklaşık olarak 1 trilyon dolara tekabül etmektedir.
• İsraf edilen gıdaların sadece dörtte biri kadarı ile, açlık çeken 795 milyon insan doyurulabilir.
• Gelişmiş ülkelerde gıda israfı 222 milyon tonken, açlıkla mücadele eden ülkelerde üretilen yemekler 230 milyon tondur.
• Afrika’daki yemek israfının ana nedeni alt yapı ve teknoloji eksikliğidir. Gelişmiş ülkelerdeki israfın nedeni de hane halkıdır.
• Sadece Avrupa’daki gıda israfını göz önüne alırsak, 200 milyon aç insanı doyurabileceğimizi görürüz.
• Gıda israfı yaklaşık 3.3. milyar ton karbondioksit yayıyor, bu da küresel iklim değişikliğini hızlandırıyor.
• 

İsrafın gün geçtikçe şiddetini artırdığı günümüzde açlıktan ölen milyonlar, kimsenin umurunda olmuyor. Afrika’da özellikle sahra altı ülkeler kıtlıkla mücadele ediyor. Çocuklarda bu nedenle ölüm oranı oldukça yüksek. Yetişkinler de gıda kıtlığı yüzünden birçok rahatsızlıkla yüzleşmek zorunda kalıyor.

Günün Vegan Tarifi

Kahvaltılık Ekmek

Malzemeler

1 adet bayat ekmek

2 domates

3 yeşil biber

Biraz maydanoz

Yarım çay bardağından az sıvı yağ

Vegan peynir

1 tatlı kaşığı tuz

1 çay kaşığı pul biber

1 çay kaşığı kekik

Yapılışı

Ekmeği dilimleyip, yağlı kağıt serili tepsiye dizin. Geri kalan malzemeleri doğrayıp, karıştırın. Bir kaşık yardımıyla ekmeğin üzerine paylaştırın. Önceden ısıttığınız 175 derece fırında 20 dakika kadar malzemeler pişene kadar pişirin. Afiyet olsun. Bu tarifi değişik malzemeler kullanarak yapabilirsiniz. 

NEŞE'DEN HABER VAR