Uyuz Hastalığı Gerçekten Halkımızı Uyuz Etti-1

“Keçinin uyuzu, çeşmenin gözünden içer suyunu.”

Günden güne uyuz olguları azalacağına artıyor. Yoksulluk dibe vurdukça bu artış daha da artacak gibi.

***

Doğrudan temas ve cinsel yolla bulaşan hastalıklardan biri olan, ama daha çok yakın insan teması ile geçen ve çok eskiden beri bilinen romanlara ve hikâye kitaplarına geçmiş bir hastalıktan, “UYUZDAN” bahsetmesek görevimizi yapmış olmayız. Her gün SARS-Cov-2 virüsünden ve Varyantlarından bahsedeceğiz derken, birçok toplumsal hastalığı sanki unuttuk gibi.

***

Yaşlılardan çok, çocuk ve genç yaşlarda görülen bu hastalık genellikle geri kalmış ülkelerde gözlenmektedir. Cilt enfeksiyonlarının en önemlilerinden birisidir. Konuyu anlatırken ortalama okuyucu kitlesini düşünerek, kesin ve net ifadeler ile akılda kalacak şekilde genel kavramlardan söz edip, olanak elverdiği ölçüde terminolojiye kaçmadan, bu enfeksiyonu anlatmaya çalışacağım. Amaç sağlık konusunda bilinçlenmenin ve farkındalığın yükselmesidir.

***

UYUZUN ETKENİ NEDİR?

Paraziter bir enfeksiyon hastalığıdır. Etkeni “SARKOPTES SCABİEİ” olup, bir parazittir.

HASTALIKTA RİSK ETMENLERİ NELERDİR?

HIV-AİDS,

Bağışıklık sisteminin baskılanması (tümöral hastalıklar, kemoterapi, radyoterapi, vb.),

Çocukluk yaş grubu,

Uyuzlu hastalarla aynı ortamda olanlar bakım ve tedavi veren sağlık çalışanları,

Kortizonlu her türlü ilaç kullanımı,

Toplu yaşam,

Yoksulluk başlıkları altında sıralayabiliriz.

BULAŞMA YOLLARI NELERDİR?

Her türlü doğrudan temas ve tokalaşmak

Cinsel temas

Aynı kıyafetlerin ortak kullanımı

KULUÇKA SÜRESİ KAÇ GÜNDÜR?

Genellikle parazit alındıktan sonraki 14-21 gündür.

UYUZ OLUŞUMU NASIL OLMAKTADIR?

Dişi parazitin kıvrımlı cilt bölgelerinden girip, derinin keratinli tabakasında her gün birkaç milimetre tüneller kazması ve buna karşı vücudun tepkisi ile oluşan çeşitli cilt lezyonları olur. Bunları sıralarsak; Eritem denen kızarıklıklar, ödem dediğimiz şişlikler, ikincil cilt enfeksiyonları, vezikül dediğimiz baloncuklar, egzama dediğimiz mayasıllar meydana gelebilir.

***

UYUZUN BELİRTİLERİ NELERDİR?

En önemli belirti; geceleri ve sıcak havalarda artan; eller, parmak araları, karın, koltuk önleri, bilek, dirsek kıvrım ile erkeklerde penis ve skrotum dediğimiz testis torbasında, kadınlarda meme bölgelerindeki kaşıntılardır.

Kaşınma izleri, kırmızı kabarcıklar, çizgisel oyulmalar önemli bulgulardır.

HIV-AİDS’ ve bağışıklığı baskılanmış hastalarda düzensiz kabuklanmalar bize yol gösteren işaretlerdir.

UYUZ TANISINI NASIL KOYARIZ?

Biz hekimler İyi bir öykü ve fizik muayene yanında, tüneller kazınarak alınan muayene örneğini mikroskop lamına koyup, üzerine yüzde 10’luk Potasyum Hidroksit ile muamele ederek inceleme yapıyoruz. Bu bakı yöntemi ile tanı koyuyoruz.

Uyuz Hastalığı Gerçekten Halkımızı Uyuz Etti-1