Düğünler başladı

Yaz mevsiminin gelmesiyle beraber düğünler başladı. Bu nedenle bugünkü yazımda aslında birçoğunu duyduğunuz, bildiğiniz ülkemizde görülen evlilik türleri ve eş seçimlerine değinmek istedim. Görücü usulü: Gelenekselliğin ağır bastığı yörelerde görülen evlenme biçimidir. Kız seçme damadın annesi, babası veya yakınları tarafından yapılır. Gencin kızı beğenmesi yeterli değildir. Başlık parasıyla evlenme: Başlık evlenecek gencin kız tarafına ödediği paraya denir. Nakit paranın yanı sıra altın, ev, bahçe, tarla ve hayvan olarak da gerçekleşir.

Kepir (Yaban değişimi): Zor kullanılarak gerçekleştirilen evlilik biçimidir. Evlenmek isteyen fakat düğün masraflarını karşılayamayan iki genç, kız kardeşlerini kendi aralarında değiştirirler. Kız kaçırma: Ailelerin evliliğe karşı çıktığı durumlarda kız kaçırma yoluna gidilir. Bundan başlık parası istenmesi de etkilidir. Oturak alma: Kızın bohçasını alarak oğlan evine gidip oturmasına denir. Başörtüsü kaçırma: Bazı yörelerde rastlanılan bu evliliğin gerçekleşmesinde; kıza ait bir eşyanın kaçırılması kızı kaçırmakla eş tutulur. Damadın ailesi kız tarafıyla anlaşmak durumundadır.

Beşik kertmesi: Birbirini çok seven eş, dost, komşu veya yakınların çocukları beşikteyken, beşiklerine birer kertme (işaret, bez) vurarak nişanı gerçekleştirirler. Tay geldi: Dul bir kadın veya erkeğin önceki eşinden olan çocuklarını da yanına alarak karşı tarafın evine yerleşmesine denir. Getirilen çocuklar ‘tay geldi’ olarak adlandırılır. Kuma getirme: Karısı kısır olan veya erkek çocuk doğuramayan erkek, yeniden evlenir. Bazen de bu durumda şart değildir.

Berdel (Bedel): Hem kızı hem de oğlu olan iki ailenin, karşılıklı olarak çocuklarını evlendirmesidir. Ölen kardeşin karısıyla evlenme. (Levirat): Bazı yörelerde rastlanılan ve törelerden kaynaklanan bu evlilik biçimi ‘namusu başkasına kaptırmamak’ anlayışıyla yapılır. Baldızla evlilik (Sorarat): Özel kültürel bir adettir. Dul kalan erkeğin, eşinin kız kardeşiyle evlenmesidir. Öksüz kalan çocuklara üvey anne olarak seçilen teyzenin daha hoşgörülü olacağı düşüncesi etkilidir.

İç güveysi: Erkek çocuğu olmayan aileler, kızı dışarıya vermek yerine, damadı iç güveysi olarak eve alırlar. Yetim evliliği: Anne ve babası ölmüş kardeşleri olmayan erkek veya kızın ileride kimsesiz kalmaması için yakın akrabalarından biriyle evlendirilmesidir. Yakın akrabayla evlilik: Türkiye’de evli çiftlerin dörtte birinin akraba ve eşlerin yüzde 80′inin çocukları olduğu belirtilmektedir.

Para karşılığı: Doğu ve Güneydoğu Anadolu kırsalındaki yoksul ve eğitimsiz çevrelerde gerçekleşir. İlköğretim çağındaki çocuklar okuldan alınarak para karşılığında evlendirilir. Kan parası karşılığı: Öldürülen kişinin kan bedeli olarak para, altın evin yanı sıra kız verildiği görülmektedir. Tanışıp anlaşarak evlenme: Büyük kentlerde ve eğitim düzeyinin yüksek olduğu yerlerde yaygın olan evlenme çeşididir. Kız ve erkek belirli bir süre arkadaşlık yaparak birbirlerini tanıdıktan sonra yapılan evliliktir. Çok eşli evlilik: Birden fazla kadınla evliliktir. Daha çok erkek çocuk sahibi olup, bulunduğu çevreye hükmetmek amacı ön plandadır.

Anlaşmalı evlilik: Dul kadın veya erkeklerin yaşlılık dönemlerinde gerçekleştirdikleri evliliktir. Yabancıyla evlenme: Yurt dışında çalışanların gerçekleştirdikleri evlenme biçimidir. Yabancıdan kız alma veya verme şeklinde olur. Farklı mezhep evliliği: Evliliklerin gerçekleştirilmesi sırasında karşılaşılan engellerin başında din ve mezhep farklılıkları gelir. Bu tür evliliklerde aileler çoğu zaman bu birlikteliği istemez. Muta evliliği: Geçici bir süre için yapılan evliliktir. Daha çok İran’da var olan bu evlilik türü Türkiye’nin bazı çevrelerinde de görülmektedir.

İlan yoluyla eş seçme: Son zamanlarda gazete, dergi ve televizyonların teleteks sayfalarında ilan vererek yapılan evliliktir. Artık günümüzde gelişen teknoloji ve internet sayesinde uluslararası evlilikler gerçekleşebilmektedir. Tüm dünyadaki insanlara ulaşıp, görüşüp tanışmak ve belki de evlenmek; sosyal medya ve internet sayesinde kolaylaşmıştır. Artı eksi yanları her çeşit için var elbette. Fakat; İnsanlık var oldukça evlilik yöntemleri de değişecektir. Mutlu evlilikler; mutlu çocuklar; mutlu bir dünya…

Düğünler başladı