EÜ’den yenilikçi proje: TÜBİTAK’tan destek almaya hak kazandı

Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Burçin Kaymaz’ın yürütücülüğünde hazırlanan araştırma projesi, TÜBİTAK’ın 1001 Ar-Ge Proje Çağrıları kapsamında destek almaya hak kazandı.
Proje, “Çinko bazlı metal-organik kafes taşıyıcı sistem kullanılarak geliştirilen yeni sentetik kannabinoidlerin, kronik myeloid lösemi (KML) tedavisinde kullanılan İmatinib’e karşı gelişen direnci kırma potansiyelinin; proteomiks ve RNA dizileme tekniklerinin entegre biyoinformatik analiziyle terapötik etkisinin değerlendirilmesi” başlığını taşıyor.
Bu çalışma kapsamında, ilaç direnci nedeniyle tedaviye yanıt alınamayan KML hastalarında, sentetik kannabinoidlerin alternatif bir çözüm sunup sunamayacağı araştırılacak. Aynı zamanda, bu bileşiklerin biyolojik etkilerini artırmak amacıyla biyouyumlu ve kontrollü salınım sağlayan çinko temelli metal-organik çerçeve sistemlerinin kullanılması planlanıyor. Proje, ileri düzey biyoinformatik analizlerle desteklenerek, yeni tedavi stratejilerine ışık tutmayı hedefliyor.

Doç. Dr. Burçin Kaymaz’ı makamında ağırlayan Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, kendisini çalışmalarından dolayı tebrik ederek başarılar diledi. Rektör Prof. Dr. Budak, “Ege Üniversitesi ülkemizin güçlü sağlık altyapısına sahip yükseköğretim kurumları arasında ilk sıralarda yer alıyor. Bünyesindeki sağlık temalı akademik birimleri ile bir yandan insan ve toplum sağlığına yönelik tanı ve tedavi hizmeti sunarken diğer yandan da yürütülen bilim çalışmalarla literatüre önemli katkılar sunuyor. Bu kapsamda Tıp Fakültemiz öğretim üyesi Doç. Dr. Burçin Kaymaz’ın yürütücülüğünü yaptığı, multidisipliner bilim ekibi tarafından hazırlanan proje TÜBİTAK tarafından desteklenmeye uygun bulundu.   Türkiye Yüzyılı’nda üniversitemizi sağlık alanında dünyanın referans aldığı bir sağlık merkezi konumuna yükselmesine katkı sunan hocamızı ve ekibini çalışmalarından dolayı tebrik ediyorum. Tam akredite bir araştırma üniversitesi olarak sağlık temalı çalışmalarımızı tüm birimlerimizle multidisipliner bir şekilde sürdürmeye devam edeceğiz” diye konuştu.

Proje hakkında bilgi veren Doç. Dr. Burçin Kaymaz, “Bu proje kapsamında yeni tasarım sentetik kannabinoidlerin (4F-MDMB-BUTICA, ADB-BUTINACA, MDMB-4en-PINACA ve daha eski JWH-018) tekil ve tirozin kinaz inhibitörü İmatinib ile kombinasyonlu terapötik çalışmaları, sağlıklı kontrol lenfosit hücre hattı NCIBL2171, İmatinib yanıtlı K562 ve İmatinib’ e direnç kazandırılmış K562/İma1.2 KML hücre modellerinde gerçekleştirilecektir. İlaç direncini kırma ve sağlıklı hücrelerin maruz kaldığı ilaç toksisitesi azaltma amacıyla bu proje kapsamında biyouyumlu çinko tabanlı metal-organik kafesler ilaç taşıma sistemi olarak kullanılacaktır. Bu ilaç taşıma sistemi ile sağlıklı hücrelere ilaç salınımının engellenmesi, ilaç etkinliğinin sadece kanserli hücrelerde görülmesi beklenmektedir. Projede kullanılan sentetik kannabinoidlerin BCR::ABL1 onkojenik kimerik proteinini hedef almasını amaçlamaktadır. Bu bağlamda gerçekleştirilen in-silico moleküler kenetleme çalışmaları ile, seçilen SK’lerin BCR::ABL1’ e bağlanma afinitesi saptanmış ve İmatinib’in bağlanma afinitesi ile karşılaştırılarak terapötik etkide bulunacağı önbulgu olarak gösterilmiştir. Bu amaçla gerçekleştirilecek sitotoksisite ve kombinasyon analizleri, apoptotik-hücre döngüsü tutulması-ROS deteksiyonu analizleri sonrasında proteomiks ve RNASeq-dizileme sonuçlarının biyoinformatik analizlerle entegrasyonu ile SK’lerin tekil ve kombinasyon terapötik etkinlikleri belirlenecektir. Multidisipliner bir yaklaşımla hazırladığımız bu proje önerisindeki analizlerle in vitro olarak belirlenen İmatinib ilaç yanıtı ve direncine ilişkin potansiyel hedef genler ve/veya yolaklar ile hasta örneği veri setleri arasında bir korelasyon olup olmadığı araştırılacak ve klinik bağlantı ilk kez ortaya konacaktır” açıklamasında bulundu.

MULTİDİSİPLİNER BİLİM EKİBİ HAZIRLADI

Yürütücülüğünü Doç. Dr. Burçin Kaymaz’ın yaptığı proje ekibinde; İYTE Fen Fakültesi Kimya ABD öğretim üyesi Prof. Dr. Gülşah Şanlı ve Araş. Gör. Ezgi Vural, İEÜ Mühendislik Fakültesi Biyomühendislik öğretim üyesi Dr. Öğr. Üyesi Yağmur Kiraz Durmaz ve yüksek lisans öğrencisi Tuğba Yeni, EÜ Madde Bağımlılığı, Toksikoloji ve İlaç Bilimleri Enstitüsü öğretim üyesi Prof. Dr. Serap Annette Akgür, EÜ Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Doktora Öğrencisi Hülya Çinar ve Dr. Ecz. Fazilet Esra Düzdağ bulunuyor.