Son birkaç haftadır, Türkiye’nin farklı köy, kasaba ve şehirlerinde alışveriş merkezlerinden pazarlara kadar hemen her alanda yeni bir uygulama dikkat çekiyor. Sokaklarda, AVM’lerde ve pazarlarda kurulan kontrol noktaları, herkesi tartarak boylarını ölçüyor. Çoğu insan bu durumu şaşkınlıkla karşılıyor, bazıları ise endişelendirici bir gelişme olarak değerlendiriyor. Peki, bu uygulamaların arkasında gerçekten ne var? Boy ölçmek ve tartmak, halk sağlığı için ne kadar gerekli bir önlem? Bu soruların yanıtlarını ararken, bir diğer önemli konu daha gündemde: Türkiye’deki bu uygulamanın hemen ardından, “yeni bir aşı çıkarılacağı” söylentileri hızla yayıldı.
Tartı ve boy ölçme uygulamalarının neden yapıldığını tam olarak anlayabilmek için öncelikle sağlık ve güvenlik alanındaki olası gerekçelere bakmakta fayda var. Dünya çapında COVID-19 pandemisi sonrası, toplumsal sağlık uygulamaları çok daha sıkı bir hale geldi. Ancak boy ölçme gibi, görünürde rutin bir işlem olmayan bir uygulamanın, bir sağlık önlemi olarak sunulması, farklı soruları gündeme getiriyor.
Boy uzunluğu ve kilo, elbette bireyin sağlığı hakkında bazı ipuçları verebilir; ancak bu tür uygulamalar sadece bir veri toplama amacı taşırsa, halkın algısında büyük bir belirsizliğe yol açabilir. Türkiye gibi büyük bir ülkede, halkın tümünün sürekli kontrol edilmesinin arkasında toplumsal bir düzen arayışı mı var, yoksa başka bir amaç mı güdülüyor?
Boy ölçme ve tartı uygulamalarının hemen ardından, sosyal medyada hızla yayılan bir diğer söylenti ise “Yeni bir aşı çıkacak” iddiası oldu. Bu söylentiler, özellikle halk arasında kaygılara yol açtı. Son yıllarda yaşanan pandemi süreci, aşılar ve sağlık politikalarına dair derin bir güvensizlik oluşturdu. Covid-19 döneminde yapılan aşılar sonucunda genç yaşta hayatını kalp krizi nedeniyle kaybedenlerin sayısı epey arttı. Henüz aşıların etkisi yüzünden mi bu tarz ölümlerin arttığı bilinmezken halk arasında sürekli dolaşan “Aşılardan sonra oldu” cümlesi halkın aşılara karşı güveninin sarsıldığının bir göstergesi.
Toplumda, boy ölçme ve tartı uygulamalarının yanı sıra, yeni bir aşıya dair yayılan söylentiler üzerine çeşitli tepkiler gelişiyor. Bir kesim, bu uygulamaları sağlık için önemli bir adım olarak görürken, diğer bir kesim ise korku ve endişe yaşıyor.
Sonuç olarak; boy ölçme ve tartı gibi uygulamalar, sağlık adına bir adım olabilir, ancak asıl önemli olan halkın bu adımlara nasıl yaklaştığı ve onlarla güvenli bir ilişki kurup kuramayacağıdır. Halkı bu işlemler sırasında bilinçlendirmek sağlığa karşı güvenin artmasını sağlayabilir.