Biliyorsunuz, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) nedeniyle birçok alışkanlığımızı sorgulamaya başladık. Bunlardan en önemlisi de gıda alışkanlıkları. Bana kalırsa bu süreçten sonra dünya yediğine içtiğine daha çok dikkat edecek. Kısacası farklı bir sürece gireceğiz.
Ne tükettiğimizi ya da tükettiğimiz şeylerin nelere sebebiyet verdiğini genel olarak bilmiyoruz. Bu bilinmeyen konular içerisinde hemen hemen yediğimiz her gıdada bulunan palm yağı da var. Günümüzde gıdadan kozmetiğe kadar birçok alanda kullanılan maddelerden birisi olan palm yağı, aslında oldukça acı verici olaylara sebep oluyor. Her ne kadar birçok insan bunu bilmese de farkındalık amacıyla, bu hususta birkaç kelam etmek boynumun borcu. Palm yağı, endüstriyel tarımın Güney Asya temsilcisi olarak karşımıza çıkıyor. Bu yağın en temel kullanılma sebebi dayanıklı ve ucuz olması. Bu nedenle de dünya pazarında oldukça geniş bir Pazar payı var. Fakat palm yağı birçok ürünün üretilmesine katkı sağlasa da doğal yaşamı ve birçok canlı türünü korkunç bir şekilde tehdit ediyor. Zarar gören canlılar arasında en çok etkilenenler ise orangutanlar.
Palm yağı bir palmiye türünün meyvelerinden elde edilmektedir. Bu ağaç günümüzde Afrika, Asya ve Güney Amerika’nın tropik bölgelerinde yetiştirilmektedir. Bu ağaçlar yetiştirilirken ve kullanılırken, sürdürülebilirlik olgusu hep göz ardı edilmektedir. Bu göz ardının sonucunda ise yağmur ormanları talan edilmekte ve araziler ormansızlaştırılmaktadır. Hal böyle olunca da habitatlar yok olur ve hayvan türlerinin nesilleri yavaş yavaş tehlikeye girmeye başlar. Günümüzde her saatte 300 futbol sahası büyüklüğündeki alan palm yağı üretimi yapılması için yok ediliyor. Bu konuda ciddi önlemler alınmadığı takdirde 10 sene içerisinde orangutanların neslinin tükenebileceği bilim insanları tarafından sıklıkla dile getiriliyor. Bununla beraber yine aynı habitatta yaşamlarını sürdürmeye çalışan sumatra kaplanlarının ise çok daha az zamanı kaldı.
YOK EDİLİYORLAR
Gıdadan kozmetiğe kadar günümüzde kullandığımız birçok ürünün içerisinde görebileceğimiz palm yağı, özellikle orangutanların doğal yaşam alanlarını yok etmesiyle bilinmektedir. Yaşam alanları katledilen orangutanlar acı içinde ölürken bunun yanı sıra yeni plantasyon alanları açmak adına ormanlar yakılması sonucu da sayıları zaten az olan orangutanlar yanarak hayatını kaybediyor! Elde edilen verilere göre son 20 yılda ormansızlaşma sonucunda 50 binden fazla orangutan öldürüldü. Uzmanlar bu yıkım ve sömürünün devam etmesi durumunda hayvanların neslinin yok olacağını söylüyorlar. Bununla beraber orangutanların yağmur ormanları için büyük önem taşıdığını da biliniyor. Yağmur ormanlarında bazı bitkilerin büyümesi için orangutanların bağırsaklarından geçen tohumlar gerekiyor. Kısacası orangutanlar yağmur ormanları olmadan, yağmur ormanları da orangutanlar olmadan yaşayamaz.
Avustralya, İngiltere ve daha pek çok Avrupa ülkesindeki süpermarketlerde satılan tüm unlu gıdalar, bakım ürünleri, kozmetikler, temizlik ürünleri, oda kokuları ve hatta kartuşların yüzde 50’sinde korkunç yollarla elde edilen bu yağ kullanılmaktadır. Bu rakamlar Asya’ya doğru gittikçe de artış gösterir. Peki ne yapmak gerekir? ürünleri satın alırken içindekiler kısmından palm yağı olup olmadığına bakılarak ürünler alınabilir. Ama maalesef aldığınız ürünlerin içerisinde palm yağı olup olmadığını her zaman bilemeyebilirsiniz. Pek çok ülkede palm yağının etiketlerde belirtilmesini şart koşan bir yasa yoktur. Bu nedenle palm yağı genellikle ‘bitkisel yağ’ ya da başka isim kullanılarak gizlenir. Bu nedenle de tüketiciler satın aldıkları ürünlerin doğaya ve onun canlılarına zarar verip vermediğini bilmemektedir. İşte tam olarak bu noktada ciddi anlamda farkındalık çalışmaları yürütmek gerekmektedir.
Kovid-19 bize aynı zamanda çevreye verdiğimiz zararı da gösterdi. Umarım bu süreçten akıllanarak çıkarız!
Etiketlerde palm yağının diğer isimleri
Vegetable oil, vegetable Fat, sodium laureth sulfate, palm kernel, palm oil kernel , palm fruit oil, palmate, palmitate, palmolein, glyceryl stearate, stearic acid, elaeis guineensis, palmitic acid, palm stearine, palmitoyl oxostearamide, palmitoyl tetrapeptide, steareth, steareth -20, sodium kernelate, sodium palm kernelate, sodium lauryl lactylate/sulphate, sodium lauryl sulfoacetate, hyrated palm glycerides, sodium ısostearoyl lactylaye, cetyl palmitate, octyl palmitate, cetyl alcohol, palmityl alchohol.
Günün Vegan Tarifi
Badem Krem Peynir
Malzemeler
1 bardak çiğ badem
Su
Zeytinyağı
Limonsuyu
Tuz
Bademler geceden ıslatılır. Kolayca soyulması için kaynar suya daldırılıp çıkarılır ve tekrar soğuk sudan geçirilir. İki parmak arasında kolayca kabukları soyulur. Blenderda zeytinyağı, limon ve tuzla bir güzel krem peynir kıvamına getirilir. Tarifi uygularken, sıvı malzemeleri azar azar eklemeye dikkat etmek gerekir ki krem peynir cıvık olmasın. Gerekirse biraz su da ekleyebilirsiniz. İstediğiniz kıvama gelene kadar kenarları kaşıkla tekrar tekrar toplayarak sabırla işleyin.
