Besin Alerjisi
Alerji, kişilerde bir ya da birkaç maddeye karşı duyarlılık olarak tanımlanabilir. Alerjiye neden olan maddeler insan vücuduna solunum, ağız ya da enjeksiyon yoluyla girebilir. Bunun sonucunda da bu maddeler vücut tarafından özümsenemez ve antikor denilen engelleyici maddelerin oluşumu uyarılır. Antikorun bu maddelerle birleşmesi ile birlikte alerjik tepki başlar. Alerjiye neden olan maddelerin en sık görülenleri, toz, bitkisel maddeler, ilaçlar, polenler, kozmetik ürünler ve bazı besin türleridir.
Bugünkü yazımda kısa bir şekilde besin alerjilerinden bahsedeceğim. Besin alerjisine yol açan maddeler aslında besinlerde mevcut olan proteinlerdir. Besin alerjisi küçük çocukların yüzde 5inde rastlanırken, erişkinlerdeki görülme sıklığı yüzde 1den de azdır.
Besin alerjilerinin belirtileri gıda ve vücut tipine göre değişebilir. Sadece deri, sindirim ve solunum sisteminde alerjik tepkiler görülürken bazen bu daha ciddi sonuçlara yol açacak yerlerde de görünebilir. Her vücudun bu alerjilere tepkisi farklıdır. Aynı besin maddesi farklı kişilerde farklı reaksiyonlara yol açabilir. Duyarlı olan kişilerde besin maddesini yemeye bile gerek kalmadan kokusundan yahut tenle temasından ötürü bile reaksiyonlar ortaya çıkabilir.
BELİRTİLER
Deri Belirtileri: Teşhisi çok kolaydır, çünkü belirtiler o besinin yenmesinden veya temastan hemen sonra ortaya çıkar. Besin alerjisinin egzama oluşumunda da rolü vardır. Çeşitli araştırmalarda egzamalı çocukların 1/3ünde besin alerjisi olduğu belirlenmiştir. Buna en çok yol açan besin ise yumurtadır.
Sindirim Sistemi Belirtileri: Besin alerjisinin mide ve bağırsak sistemine etki etmesi ise şu şekilde olur; bulantı, kusma, kramp, karın ağrısı, ishal, karında şişkinlik ve gaz.
Solunum Sistemi Belirtileri: Solunum sistemi belirtileri, deri ve sindirim sistemininkilere göre çok daha nadirdir ve astım krizi veya alerjik nezle şeklinde görülür. Belirtiler, çoğu zaman da tek başına değil, diğer sistem bulguları ile birliktedir. Solunumla ilgili reaksiyonlar en çok yumurta, süt, soya, balık, deniz kabukluları ve fındık tüketiminden sonra ortaya çıkar.
RİSKLİ GIDALAR
İnek Sütü: İnek sütü ve inek sütünden yapılan peynir, yoğurt gibi tüm ürünlere karşı reaksiyon gösterilir.
Yumurta: Sıklıkla tüketildiği zaman ortaya çıkabilir. Yumurta beyazına karşı alerji, sarıya sıklıkla daha yaygındır. Yumurta alerjisinin belirtileri genellik egzama ve kaşıntı olarak görülüyor.
Kabuklu Kuruyemişler: Fındık, fıstık, badem gibi kuru yemişlere olan alerjik reaksiyonlar da sıklıkla rastlanan türlerden.
Tahıllar: Tahıllara olan alerjinin başında buğdaya olan glüten/çölyak alerjisi geliyor. Fark edilmediği takdirde oldukça tehlikeli bir hal alabiliyor.
NE YAPALIM?
-Alerjimiz olduğundan şüpheleniyorsak eğer kendi kendimize tanı koymak yerine mutlaka bir doktora danışmalıyız.
-Eğer alerjimiz teşhis edildiyse alışveriş yaparken ürünlerin etiketlerini mutlaka okumalıyız.
-Şayet ana besin maddelerinden birine alerji durumu varsa mutlaka beslenme alışkanlıkları ona göre tekrar revize edilmelidir.
Günün Bilim Haberi
Kirli Sudan Güç Alıyor
Newyork Binghamton Üniversitesinden araştırmacıların geliştirdiği origami ninja yıldızı pil düşük enerjili cihazlara güç sağlayabilir. Birkaç damla atık suda yaşayan bakterinin metabolizmasından elde edilen enerji , sadece birkaç sente mal oluyor.
Kağıt tabanlı batarya, biyosensörleri çalıştırmak için kullanılabilir. Orijinal tasarım birbiri üzerine gelen 4 modülün katlanarak kibrit kutusu şekline gelmesiyle sonlanıyordu. Yeni tasarımda ise 8 batarya katlanarak yıldız şekline geliyor. Her modüldeki kağıt tabakalarda, anot, proton değişim membranı ve hava katotu ve kirli su tarafından beslemek içi bir giriş ağzı var. Pil genişletilerek simit şekline geliyor, sıvı yollar kağıt tabakalara 8 yakıt hücresi boyunca su taşıyor ve kimyasal reaksiyonu tetikleyerek elektrik üretiyor. Ayrıca bu sayede pil modülleri ayrılarak, birbirine farklı şekillerde birleştirilerek voltaj arttırılabiliyor.
Fakat bu cihazlarda da güç kaynakları her zaman pratik değil. Ekibin önce tasarladığı pil 5 sent iken, Ninja yıldızı versiyonu 70 sente mal oluyor. Çünkü anot boyunca kullanılan bakır bantlı karbon kumaş, filtre kağıdına oranla pahalı. Ekip şimdi tümüyle kağıttan ve aynı güç verimine sahip Ninja yıldızı tasarımlı düşük maliyetli bir versiyon üzerinde çalışıyor. (Gerçek Bilim)
Tarihte Bugün
MÖ 763- Asurlular bir Güneş tutulmasını kayıtlara geçirdiler. Bu gün daha sonra Mezopotamya tarihinin zaman dizininin oluşturulmasında bir referans noktası olarak kullanıldı.
1752- Benjamin Franklin, uçurtma deneyi ile yıldırımın elektrik akımı olduğunu ispatladı.
1808- Joseph Bonaparte İspanya Kralı oldu.
1954- UEFA (Union des Associations Européennes de Football) kuruldu.
1994- İsrail ve Vatikan tam diplomatik ilişki anlaşmasına vardı.
Günün Atasözü
Rağbet güzel ile zenginedir: Kişilerin güzelliğe ve zenginliğe karşı düşkünlüğü vardır. Bu yüzden güzeller ve zenginler her yerde ilgi görür.
Ne Nedir?
Çokçuluk: Gerçekliğin açıklanmasında birden çok ilkenin temelde bulunduğunu kabul eden öğreti.
Günün Vegan Tarifi
Fırında sebzeli ekmek:
MALZEMELER
1 avuç dilimlenmiş karnabahar çiçeği
1 avuç dilimlenmiş havuç
1 avuç dilimlenmiş renkli veya yeşil dolmalık biber
1 avuç dilimlenmiş kabak
1 avuç dilimlenmiş patates
1 avuç dilimlenmiş mantar
4 diş ezilmiş sarımsak
3 yemek kaşığı zeytinyağı
Tuz, karabiber, istediğiniz baharatlar
8 dilim ekmek
Üzerine koymak için rendelenmiş vegan peynir
Varsa humus
Fırını önceden 220 derecede ısıtın. Bir fırın tepsisine, geç pişen sebzeleri (karnabahar, patates, havuç, biberler) koyun. Üzerine zeytinyağı, tuz, karabiber ve istediğiniz diğer baharatları ekip, harmanlayın. 20 dakika boyunca pişirin. 20 dakika sonra, sarımsağı, kabağı, mantarları da ekleyin. 10-15 dakika daha pişirin. Pişirme işleminden sonra, sebzeler yumuşamalı. Bu arada ekmekleri ince ince dilimleyin. Her iki yüzüne de, bir fırça yardımıyla zeytinyağı sürün. Ekmekleri ya fırında, ya tost makinesinde veya ekmek kızartma makinesinde hafif kahverengileşinceye kadar kızartın. Ekmekler daha sıcakken, üzerine humus sürün. Folyo ile kapladığınız bir fırın tepsisine ekmek dilimlerini dizin. Üzerlerine fırında pişirdiğiniz sebzeleri yerleştirin. Üstlerine ise rendelenmiş vegan peynir serpin. Fırının ızgara kısmını yakıp, 2-3 dakika peynirleri eritin. Afiyet olsun (Hafif Tarif)
Günün Fotoğrafı
Miskin Kedi
Fotoğraf: Nilgün Taze
