Toprağımızı koruyalım
5 Aralık Dünya Toprak Günü, Türkiyede çeşitli etkinliklerle kutlandı. Yaşamımızın ana kaynağı olan toprağımızın öneminin vurgulandığı bu etkinliklerde, farkındalık çalışmaları da yapıldı.
İnsan hayatı için büyük bir öneme sahip olan toprağın, faydaları ve hayatımızdaki yerinin anlaşılması için 2002 yılından bu yana 5 Aralık tarihi, Dünya Toprak Günü olarak kutlanmaktadır. Uluslararası Toprak Bilimleri Birliğinin kabul ettiği bu gün, toprağın doğal hayatın devamındaki etkileri üzerine farkındalık çalışmaları yapılmak için kullanılmaktadır. Bitki üretiminin ve toprağın ne gibi bir önem sağladığının vurgulandığı bu günde; toprağın sürdürülebilir bir şekilde yönetilmesi gerektiği anlatılıyor.
TOPRAK NEDİR, NEDEN ÖNEMLİDİR?
Toprak, yerkabuğunu oluşturan kayaların, uzun yıllar boyunca parçalanıp ayrışması ile oluşan gevşek yeryüzü örtüsüne verilen genel bir isimdir. TEMAnın bilgilendirme metinlerinde;
-Toprak, yaşamdan gelir. Toprakta yaşayan bakteri ve mantar gibi canlılar, ölü organizmaları besin ve toprak organik maddesi olan humusa dönüştürürler. Besin ve humus, toprağın en önemli bileşenlerindendir.
-Toprak canlıdır. Milyonlarca organizmayı içinde barındırır.
-Toprak nefes alır. İçinde barındırdığı organizmaların çoğu, tıpkı insanlar gibi oksijen soluyup, karbondioksit verirler; yani nefes alırlar.
-Toprak, doğar ve yaşlanır; bir geçmişi vardır. Dünyamız pek çok farklı toprak çeşidiyle kaplıdır. Çünkü topraklar sabit kalmaz, sürekli bir değişime uğrarlar. Her birinin farklı bir öyküsü bulunur. Kendine özgü renkleri ve katmanlarıyla, zaman içinde nasıl değiştiklerinin ipuçlarını verirler bize.
-Toprak yaşamın kaynağıdır. Bitkiler toprakta ve toprakla büyür, sonra da doğrudan ya da dolaylı olarak dünya üzerindeki tüm canlılar için besin sağlarlar. Yani, toprak olmasaydı yaşam bildiğimiz gibi olmazdı.
-Öyleyse toprak, su ve hava gibi, tüm canlıların ortaklaşa kullandıkları bir hazinedir aslında. Dünya üzerinde yaşamın sürekliliği bu hazinenin varlığına bağlıdır, denmektedir. Fakat maalesef hem dünyada hem de ülkemizde topraklarımız erozyon ve çölleşme, asitleşme, canlı çeşitliliğinin azalması, toprak verimliliğinin tükenmesi gibi çeşitli değer azaltıcı etkenlerle tükeniyor.
Toprağın daha sağlıklı kullanılması ve geleceğini için mutlaka sürdürülebilir toprak politikaları izlenmelidir. Gaia Dergide yer alan bir çeviri metnine göre; The Ingovernmental Technical Panel on Soilsin (Topraklar Üzerine Sivil Teknik Paneli), önerdiği tedbirler şunlardır:
-Daha fazla ürün daha az kaynak ile üretilsin diye; uygun teknolojiler, sürdürülebilir ve kapsayıcı politikalar, etkili temdit anlaşmaları, sesli eğitim sistemlerinin sağlanması gereklidir.
-Devletler, toprağın korunmasına dair artan gerekliliği fark etmeli ve buna uygun düşen yatırımlar yapmalı.
-İnsan sağlığı ve iyiliği ve kirletilmiş toprakların iyileştirilmesi için, atık birikimini sınırlamak adına güçlü düzenlemeler ve devlet tarafından uygulanan etkili kontrol sistemleri oluşturulmalı.
Toprak geleceğimizin teminatıdır. Toprağa düzgün bakmadığımız takdirde tüm gezegenin ve tüm canlıların hayatını tehlikeye atıyoruz. Bu nedenle 5 Aralık tarihinin insanlar için güzel bir gün olmasını, farkındalık çalışmalarının ve uygulamalarının da arttırılmasını diliyorum.
Günün Vegan Tarifi
Fava
500 gr. kuru bakla
2 adet kuru soğan, kabaca doğranmış
Yarım su bardağı zeytinyağı
1 yemek kaşığı toz şeker
Tuz
Su üzerini 2 parmak geçecek kadar
Üzeri için Malzemeler
Yarım bağ dereotu
1 adet kırmızı soğan
Zeytinyağı
Kuru baklayı bir gece önceden ıslatın. Ardından tüm malzemeleri bir tencereye alıp, üzerini 2 parmak geçecek kadar su ilave edip suyunu tamamen çekinceye kadar pişirin. Blenderdan geçirin. Bir borcama yayıp streç ile kapatın. Önce oda sıcaklığına getirin, ardından buzdolabına alıp kıvam alıncaya kadar 1-2 saat dinlendirin. Dolaptan çıkan favayı, dereotu, kırmızı soğan ve zeytinyağı ile servis edin. (Ardanın Mutfağı)
Tarihte Bugün
1665- Günümüzde de yayımlanan en eski İngilizce gazete olan London Gazette yayımlandı.
1917- Ekim Devrimi: Bolşevikler Rusyada iktidarı ele geçirdiler.
1929- New Yorkta Modern Sanatlar Müzesi açıldı.
1953- İstanbul Zeyrek Camiinde Bizans Döneminden kalma mozaikler bulundu.
1962- Güney Afrikada Mandela, ülkeyi yasadışı yollardan terk etmek suçundan 5 yıl hapse mahkûm edildi.
1999- Yasemin Dalkılıç tüpsüz dalmada dünya rekoru kırdı (68 m).
Günün Fotoğrafı
Pasaportta Gökkuşağı/Özkan Pekçalışkan
