Kültürümüzde önemli bir yeri olan çay ve kahveyi tüketirken oldukça dikkatli davranmalıyız. Çay ve kahvenin içerisinde bulunan bazı maddeler, besinlerden aldığımız vitaminlerin vücudumuz tarafından emilmesini engelleyebilmektedir. Bu sebeple besin tüketimi ile çay ve kahve tüketimi arasında belli bir zaman bırakmalıyız.
Özellikle demir eksikliğine bağlı olarak görülen kansızlığın yaygın olması, yanlış beslenme davranışlarından ötürü ortaya çıkmaktadır. Yemeğin hemen ardından tüketilen çay ve kahve vücuttaki demir emilimini azaltmaktadır. Özellikle çayda bulunan “tanen” maddesi demire bağlanarak emilimini azaltacak etki göstermektedir. Aynı şey kahve için de geçerlidir. Bu sebeple çay ve kahve tüketimi, yemekten en az 1 saat sonra yapılmalıdır. Hatta uzmanlar çayın mümkün olduğunca açık içilmesi ve içine limon damlatılmasını tavsiye etmektedir.
Peki çay ne zaman ve nasıl tüketilmeli?
Koyu ve bayat çaylar asla tüketilmemelidir. Çayı yemeklerden en az bir saat sonra orta demde veya açık tüketmek gerekmektedir. Tüketilecek çay mümkünse limonlu olmalıdır. Bu sayede C vitamini de alınmış olunur. Günlük içilecek çay miktarı normal demde 4-5 bardak olmalı ve çok sıcak içmemeye ve de içerken de acele etmemeye özen gösterilmelidir çünkü aşırı sıcak içilen çaylar boğazda tahribatlara neden olabilir. Çayın içerisinde bulunan tein, kafeinle hemen hemen aynı şeydir. Ve fazla tüketilmesi halinde, merkezi sinir sistemine etkili olarak baş ağrısı, sinirlilik ve karın ağrısı yapabilmektedir. Bunun yanı sıra yemekle veya kahvaltıyla birlikte içildiğinde çayın içeriğinde bulunan tanen maddesi, yiyecek maddesindeki demiri bağlayarak, çözünmeyen bileşikler yaptığı ve bağırsaktan emilip vücuda geçmesini engellediği uzmanlar tarafından belirtilmektedir. Fazla miktarda içildiğinde mideye zararı olabilen, uyku kaçıran siyah çayın tüketiminde aşırıya kaçınılmamalıdır.
SİYAH ÇAYIN FAYDALARI NELERDİR?
Siyah çayın doğru tüketilmesi halinde vücuda birçok yararı da bulunmaktadır. Bunlardan en önemlileri ise şunlardır:
Siyah çayda bulunan fitokimyasallar ile düzenli tüketim sağlandığında güçlü kemikleri destekler, kemik yoğunluğuna katkıda bulunur, osteoporoz ve artrit riskini azaltır. Siyah çay tüketimi ayrıca, Tip 2 diyabet oluşumunun yüzde 70 oranında düşürülebilmektedir. Yapılan çalışmalar siyah çayın plak oluşumunu azalttığı ve çürük oluşumuna neden olan bakteri gelişimini kısıtladığı üzerinde duruyor. Açık ve limon ilave edilerek içilen çay ile antioksidan alım kapasitenizi arttırmanız kolaylaşır. Siyah çayda bulunan L- theanine rahatlama ve uzun süreli daha iyi konsantrasyon sağladığı çalışmaların ortak sonuçlarıdır.
Gün içerisinde ortalama 2- 3 fincan siyah çay tüketildiğinde stres hormonu seviyesinin düştüğü gözlemlenmiştir. Siyah çay virüsler ile savaşır. Bu da sizin bağışıklık sisteminiz için koruyucu kalkan olur. Bağışıklık sistemini geliştirmeye ek olarak siyah çayda bulunan tanenler aynı zamanda mide ve bağırsak hastalıkları üzerinde iyileştirici etki sağlar ve sindirim sistemi aktivitesinin azalmasına yardımcı olur. Yüksek kafein içeriği olan diğer içeceklere göre siyah çayda bulunan düşük kafein oranı kan akışına yardımcı olurken, beyin fonksiyonlarını da güçlendirir. Ayrıca metabolizma ve solunum sistemiyle kalp ve böbrekleri de uyarır.
Kahve ne zaman ve nasıl tüketilmelidir?
Kahve de çayla aynı şekilde mutlaka yemeklerden en az 1 saat sonra tüketilmelidir. Kahveyi yemekten hemen sonra tüketmek demir emilimini olumsuz yönde etkiler. Böylece hemoglobin üretimi duruyor. Yemeklerden sonra kahve içmek, kansızlığın en büyük sebeplerinden biri olarak görülüyor. Kahve aynı zamanda kalsiyum emilimini etkilemesi ve kemik yoğunluğunu azaltması nedeniyle osteoporozda risk faktörü olarak görülmektedir. Bu nedenle dikkatli tüketilmesi gerekmektedir.
KAHVENİN FAYDALARI NELERDİR?
Kahve; metabolizmayı hızlandırıyor, kişinin istirahatte harcadığı enerjiyi arttırıyor. Özellikle beyne olan kan dolaşımını arttırıyor, kişiyi daha dinç hissettiriyor, dikkatin daha da yoğunlaşmasını sağlıyor. Kahvenin, bağışıklık sistemini güçlendirici ve hastalıklara karşı koruyucu etkisi var. Bir bardak kahve baş ağrısını dindirirken karaciğer ve mide rahatsızlıklarına iyi gelmektedir. Beyini uyararak konsantrasyonu arttırıyor. Safra taşlarının oluşumu büyük oranda engelliyor.
