Plastik kirliliğine dur de!

Her geçen gün plastik şişelerin zararları hakkında yeni bilgiler ortaya çıkıyor. Özellikle uzmanların, plastik şişeler üzerine yaptığı araştırmalarda ortaya çıkan tehlikeler, birçok insanı da tehdit ediyor. Greenpeace’in araştırmalarına göre, dünyada son 50 yılda plastik kullanımı tam 20 kat arttı. Denizlerimizi, deniz canlılarını tehdit eden plastik kirliliğine dur dememiz gerekiyor.
Plastiklerin karada başlayan yolculukları denizlerde son buluyor. Her yıl denizlerimize yaklaşık 12 milyon ton plastik giriyor. Bu, dakikada bir kamyon dolusu plastik demek. Plastik atıklar, deniz canlılarının yaşamını da tehdit ediyor. Büyük plastik parçaları balinalar, kaplumbağalar ve deniz kuşları gibi türlerin boğulmasına neden oluyor. Deniz kuşlarının yüzde 90’ının kursağında, deniz kaplumbağalarının ise üçte birinin midesinde plastik var.

HAMMADDESİ PETROL ATIĞI
Plastik şişelerin insanlara, hayvanlara ve çevreye birçok zararı vardır. Bu zararların kaynaklarından en önemlisi ise plastik şişelerin hammaddesinin petrol artığı olmasıdır. Plastik şişelerin içerdiği tehlikeler maalesef hem insan hem de çevre sağlığını doğrudan etkilemektedir. Bu şişelerin yapısında yer alan ve sonradan katılan yüzlerce kimyasal madde insan sağlığını ciddi anlamda tehdit etmektedir. Son araştırma plastik kirliliğinin Antarktika gibi dünyanın en uç noktalarına kadar ulaştığını bir kez daha kanıtladı. Denizin derinlerinden alınan 8 örneğin 7’sinde mikro plastiğe rastlandı.
Plastik şişeler, maliyetlerinin düşük olması sebebiyle birçok firma tarafından içecek ve gıda maddelerini ambalajlarken kullanılmaktadır. Fakat gıda kodeksi yönetmeliğine uymayan bu ambalajlar, dayanıklılık ve esneklik sağlayan, homojenleştirici, parlatıcı ve renklendirici içermektedir.
Plastik şişelerin insan vücuduna ve çevreye olan etkileri, şişelerin asitli içecek ve meyve suları ile doldurulmasıyla daha çok artıyor çünkü asitler ve meyve asitleri şişeyi aşındırarak zararlı maddelerin kopmasını ve içeceğe dolayısıyla da vücuda geçmesine neden oluyor. Sıcak yaz aylarında şişeler güneşte bekletildiğinde yine plastik şişelerden kopan kimyasallar içeceğe karışıyor.
Birçok araştırmaya göre, plastik şişelerde kullanılan BPA ve Dioksin’in kanser riskini artırdığı kanıtlanmıştır. Bu kimyasallar vücuda girdiğinde yağ dokularına tutunarak uzun süre vücutta saklanıyorlar.
İÇERDİĞİ KİMYASALLAR
Plastik şişelerin içerdiği ve zararlara neden olan kimyasallar şu şekilde:
Plastik şişe ve kaplarda plastifiyan (esnek yumuşak), stabilizan (sağlamlaştıran) homojenleştiren librifiyan (parlak ve şeffaf görüntü veren) boya, katalizör maddelerdir.
Plastik şişe ve kapların; sıcak su, sıvı ve asit içeriklerle temas ettiğinde çok tehlikeli bir kanserojen olan Bisfenol-A (BPA) ve Dioksin maddesi ortama geçmektedir.
Öte yandan piyasada satışa sunulan cam görünümlü plastiklere de dikkat etmemiz gerektiği uzmanlar tarafından dile getirilmektedir. Her plastiğin pet değil de  “polikarbon”dan da yapıldığı ifade edilirken, bunların da zararlı olduğu söyleniyor.
Bu kapların altında, oklardan yapılmış üçgenlerin ortasında bulunan rakamlar, plastik türlerini belirliyor. Polikarbonlar, kendine özgü bir grubu olmadığı için 7 numara ile gösterilen, ‘ve diğerleri’ grubu içinde sayılıyor. Bisfenol A, özellikle 7 ve 3 yazan ürünlerde bulunuyor. Cama benzeyen plastik biberon, bardak, tabak, çatal, bıçak ve karıştırıcı gibi birçok üründe de Bisfenol A olduğu belirtiliyor.
NE YAPMALIYIZ?
İnsanlar mutlaka plastik ambalaj kullanılmış yiyecek ve içecekleri tercih etmemelidir. Cam şişeler bu konuda kullanılması en uygun eşyalardır. Yanınızda mutlaka bir cam şişe barındırın ki suyunuzu sürekli oradan içesiniz. Böylece sağlığınızı riske atacak bir davranış da göstermeyeceksiniz.

• Tüm yiyecek ve içeceklerin tüketiminde mutlaka cam gereçler kullanılmalıdır.
• Hamileler, çocuklar ile 60 yaşın üzerindeki kişiler plastik şişe ve kaptaki yiyecek ve içecekleri tercih etmemelidirler.
• Sıcak çay, kahve gibi sıvıların sunulduğu plastik bardak ve plastik karıştırıcıların kullanımı mutlaka yasaklanmalıdır.
• Tüm gıdaların (özellikle asitli içecekler, süt ,meyve suyu) tüketiminde cam şişe ve kaplar kullanılmalıdır.

Sebzeli Kinoa Pilavı
+

Plastik kirliliğine dur de!