Siberpunk (Cyberpunk), günlük yaşam ve sosyal düzenin farklılaşması pahasına gelecekteki dünyada toplumun büyük ölçüde bilgisayarlar tarafından kontrol edildiği bir bilim kurgu türüdür. Bu türün edebiyatı, filmleri ve video oyunlarında dünyanın sonuna doğru, canlı olmayan formların yaşama hükmetmesi olgusu işlenmektedir. Cyberpunk terimi, 1983 yılında “Cyberpunk” adlı öykü altında Bruce Bethke tarafından tarafından ortaya atılmıştır. Siberpunk terimi bir türü ifade etmekle beraber, bir kültürü de tanımlamaktadır. Bilim kurgunun alt kategorilerinden birisi olarak kabul edilen Siberpunkta doğanın yok olduğu bunun yerine gelişmiş teknolojilerin hayatı kontrol ettiği bir tasarım yer almaktadır. Bu alt türde bu tasarım, insan yaşamının ve doğanın önüne geçmektedir.
Siberpun yani Cyberpunk kelimesi cyber ve punk kelimelerinden türemiştir. Cyber, yüksek teknolojiyi, punk ise insanları ifade eder. Punk olmaktan kasıt otoriteye karşı duruş, muhalifliktir. Burada otorite ile bir çatışma bulunmaktadır. Bu tasarımın bünyesinde zayıf insanlara asla yer yoktur. Bununla beraber genel olarak Siberpunk kurgularında, kahramanlar hep “anti kahraman” olarak yaratılır. Yani bu kahramanlar toplumdan dışlanmış, uyumsuz insanlardır. Siberpunk’ta büyük şirketlere, otoriteye ve örgütlere bir isyan bulunmaktadır. Bu kilit bir noktadır. Biraz da bu nedenle ana karakterler dışlanmış ve yabancılaştırılmıştır.
GERÇEK VE SANAL ARASINDAKİ ÇİZGİ
Siberpunk’ta gerçek yaşam ve bilgisayarlar arasındaki çizgi ciddi anlamda bulanık bir hale gelmektedir. Hal böyle olunca da yüksek teknolojinin kullanılması nedeniyle sosyal normlar farklılaşır ve zamanla yok olur. Bu tasarımlar genellikle büyük şirketlerin suçlu olarak tasvir edildiği bir distopya olarak kabul edilir. Siberpunk genellikle uzak olmayan bir gelecekte bilgisayarların her şeyi kontrol etmesine izin verilen bir toplumsal çöküş ortamından bahseder. Yani Siberpunk için teknolojiden etkilenen bir kurgu biçimi diyebiliriz. Siberpunk hareketi, makul bir karamsarlık ile birlikte çok fazla hayal gücü ve bilgisayar teknolojisinin yansımaları hakkında korku içermektedir. Bilim kurgu alt türü olarak, cyberpunk android, transhumanist vücut modifikasyonu, sanal gerçeklik ve her yerde internet bağlantısı olan yüksek teknolojili bir geleceğe odaklanır. Sanal alan ve “gerçek” alan arasındaki çizgi çoğu zaman bulanıklaşmakta, çoğu insan hayatının büyük bir kısmını sanal alanlarda harcamaktadır. Kapitalizm, yolsuzluk ve komplolar bu senaryolarda baskın temalardır. Dünya seçkinler ve aşırı zenginler tarafından yönetilmektedir.
SİBERPUNK VE DİSTOPYA
Siberpunk ve distopya da doğrudan birbirleri ile ilişkili 2 kavramdır. Siberpunkta, distopya dendiği zaman akla gelen gelecekteki totaliter ve baskıcı bir devlet modeli teknoloji ile birleşir Siberpunk’ta distopik bir gelecekte, yüksek teknolojinin insanlığa hakim oluşu anlatılır. İlk etapta “teknolojinin gelişmesi” kavramı ütopik bir gelecekmiş gibi görünse de Siberpunk’ta ileri teknolojinin toplumun sadece karanlık tarafını yanına çıkarması anlatılır. Yani teknolojik gelişmeler insanlığın lehine değil aleyhinedir. Yolsuzluklar, totaliter rejim, çeteler, kısaca karmaşık ve karanlık bir dünya tanımlanır. İnsanlar temelde sanal bir gerçeklik içerisinde yaşar. Siberpunk kurgularında sistem asla insanların lehine işlememektedir. Cyberpunk günümüzde video oyunlar, mangalar ve animelerde sıklıkla kullanılır. Ghost in the Shell bu türe verebileceğimiz en iyi örneklerden birisidir.
Siberpunk her ne kadar ilk etapta edebiyat ile kendini duyursa da günümüzde artık ciddi bir alt kültür olmuştur. Bu kurgu türü karşımıza sanatın birçok farklı dalının yanı sıra moda ve felsefik düşüncelerde dahi karşımıza çıkmaktadır. Eğer sizler de farklı bir alt kültüre giriş yapmak istiyorsanız, Siberpunk dünyasına mutlaka bir göz atmalısınız.
En İyi Siberpunk Animeler
Ghost In The Shell
Psycho-Pass
Serial Experiments Lain
The Bubblegum Universe
En İyi Siberpunk Romanlar
Neuromancer
Cyberpunk
Androidler Elektrikli Koyun Düşler mi?
Değiştirilmiş Karbon
En İyi Siberpunk Oyunlar
Cyberpunk 2077
Deus Ex
System Shock
Ghost In The Shell
En İyi Siberpunk Filmler
Blade Runner
The Matrix
Total Recall
