Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) ile birlikte beslenme alışkanlıklarımız da tekrardan tartışılmaya başlandı. Bugünkü yazımda sizlerle daha önce de paylaştığım vegan sütlerden bahsedeceğim. Hem hayvan sömürüsü olmadan hem de sağlıklı bir biçimde beslenmenin mümkün olduğunu bu harika tarifleri okuduktan sonra sizler de anlayacaksınız.
Yapımında hiçbir canlının sömürülmediği bitkisel sütler, yüzlerce yıldır hayvansal sütlerin yerine kullanılan birçok farklı bitkiden elde edilen bir içecektir. Özellikle vegan bireyler ve süt ürünlerine alerjisi olanlar tarafından sıklıkla kullanılmaktadır. Bitki bazlı sütler, vegan olup, genellikle glütensizdir ve inek sütündeki kolesterolün hiçbirini içermez. Geleneksel sütle rekabet edebilecek kadar kalsiyum takviyesi vardır ve çevreye dünyanın en çok zarar veren süt endüstrisinden kurtulmamızın yolunu bize sunar.
Peki bitkisel bazlı sütlerin bizlere ve çevreye ne gibi faydaları vardır?
Hayvanlara zarar vermez: Bitkisel süt, hayvanlardan değil bitkilerden gelir. Onları yapmak için hiçbir canlı zarar görmez, bebekler annelerinden ayrılmaz. Buna karşılık, endüstrilerde kullanılan inekler, genellikle sefil bir hayat yaşamak zorunda bırakılmaktadır. Fakat bitkisel sütlerde böyle bir problem yaşanmaz.
Çevre için daha iyi: Süt endüstrisi ekolojik bir felaket haline geldi. Hayvancılık, toplam küresel tarım arazisinin yüzde 83’ünden sorumlu olmakla birlikte, dünyadaki kalorilerin yüzde 18’ini üretmektedir. Tropikal yağmur ormanlarının yıkımının arkasında süt endüstrisi bulunmaktadır. Bununla beraber inekler iklim değişikliğine sebep olan en büyük etmenlerden birisidir. İneklerin serbest bıraktıkları metan, atmosfere zarar vermektedir. Süt endüstrisinde ayrıca çok fazla su kullanır. Bu da su kıtlığına yol açabilecek önemli bir etmendir.
Daha sağlıklı: Süt ürünleri için bol kalsiyumlu sağlıklı ürünler ifadeleri kullanılır. Tamam bu ürünler kalsiyum açısından yüksek değerlere sahip olabilir ama aynı zamanda, bol miktarda rahatsızlığa neden olur. İnekler, antibiyotiklerle takviyelerle beslenmektedir bu da doğal olarak onları ve onlardan gelen her ürünü zehirlemiş olur.
Laktozsuz: Dünyadaki yetişkinlerin yaklaşık yüzde 65’inde bir dereceye kadar laktoz intoleransı vardır. Bitkisel sütlerde laktoz bulunmadığı için rahatlıkla tüketilebilir.
Zengin besin değeri: Bitkisel sütler vitamin ve mineral bakımından zengindir. Bu nedenle herkes tarafından rahatlıkla besin değeri yüksek bir gıda olarak tüketilebilmektedir.
ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Birçok bitkisel süt çeşidi bulunmaktadır. Bu bitkisel sütleri marketlerden satın alabileceğiniz gibi aynı zamanda evde de yapabilirsiniz. Bu nedenle bugünkü vegan tarif bölümünde sizlere bitkisel süt tarifi vereceğim. Peki hangi bitkisel süt çeşitleri var, hangileri en sık kullanılıyor? Popüler olan bazı bitkisel sütler şöyle:
Soya sütü: Yemek pişirirken soya sütü genellikle inek sütünün yerine bire bir kullanılabilir. Protein ve yağ açısından aynı tutarlılığa sahiptir. Aynı zamanda şekerli ya da ağır bir tadı olmadığından birçok yemekle ve tatlıyla harika bir uyum yakalar.
Badem sütü: En sağlıklı süt alternatifi badem sütüdür. Bol miktarda vitamin, magnezyum, demir, protein ve lif içerir. Doğal olarak çok kremsidir ve yemeklerde kullanılabilir.
Hindistan cevizi sütü: Genellikle sağlığa yararları açısından övgüyle bahsedilen Hindistan cevizi sütünü ben sıklıkla tatlılarda kullanıyorum. Bu süt bağışıklık sistemini güçlendirir. Hindistan cevizi sütü doğal olarak kremsi ve lezzetli bir tada sahiptir.
Pirinç sütü: Pirinç sütü genellikle tatlı tadı nedeniyle tercih edilir. Özellikle kahvaltı tarifleri için mükemmeldir.
Kaju sütü: Kaju sütünde, kalbe iyi doymamış yağlar ve anakardik asitler bulunur. Kaju fıstığı ayrıca gözlerinize yarar sağlayan lutein ve zeaksantin içerir. Kaju sütü kremalıdır ve çorbalar, soslar ve yulaf ezmesi için harika bir seçim olarak kabul edilir.
Yulaf sütü: Yulaf, kan şekeri ve ayrıca sindirim ve kalp sağlığına yararlı olan beta-glukan gibi çözünür lifler içerir. Yulaf sütü iyi köpürür ve güzel bir latte yapmanızı sağlar. Bu süt hem tatlı hem de tuzlu yemeklerde kullanılabilir.
Fındık sütü: Yumuşak ve kremsi bir tadı vardır. Özellikle tatlılarda sıklıkla kullanılır. Kalsiyum kaynağıdır birçok vitamin içerir.
--
Günün Vegan Tarifi
Kurabiye
Malzemeler
1 su bardağı sızma zeytinyağı
50 gr esmer şeker
Un
1 çorba kaşığı sirke
1 paket vanilya
1 tatlı kaşığı zencefil
2 tatlı kaşığı tarçın
1/2 su bardağı elma rendesi
Yağ ve şeker mikserde çırpılır. Un haricindeki tüm malzemeler ilave edilir. Mikserin devri düşürülerek un azar azar katılır. Hamur kıvamını aldığı zaman yağlı kâğıda sarılarak 1/2 - 1 saat kadar buzdolabında bekletilir. Merdane ile açılan hamurdan kalıpla şekiller çıkartılır. Kurabiyeler 170 derecede kenarları pembeleşene kadar 12-15 dakika pişirilir.
