2

Bir Attan Milletvekili Olur mu? Modern Demokrasi Bir Caligula Oyunu mudur?


  • Oluşturulma Tarihi : 01.04.2019 06:40
  • Güncelleme Tarihi :

İddiaya göre, Birinci Milenyumun başında 39 yılında Roma Krallarından Caligula, çok sevdiği atı İncitatus’u senatör yani milletvekili olarak atamış. Bu dönemde Roma İmparatorluğunda tüm yetki krallarda toplanırdı. Senato sözde halkın çıkarlarını, fakat aslında Kralın çıkarlarını ve önceliklerini koruyan bir yapı idi. Zira, senatörler Krallar tarafından atanırlardı. Fakat yönetimle ilgili kararları senatoda tartışırlardı.
Peki, Caligula bir atı neden senatör yaptı?
Söylentiler muhtelif olmakla birlikte öne çıkan iddialara göre, Caligula İncitatus’u çok ama çok seviyordu. Ona bir insan gibi bakardı ve öyle muamele ederdi. O derece ki onu kendi danışma kuruluna atadı. Diğer ve daha önemli iddia ise, Caligula tam bir despot ve diktatördü. Kendi atadığı senatörlerden oluşan Senatoyu bile kıskanacak düzeydeydi ve onları toplumda itibarsızlaştırmak için onlara eş bir hayvan atadı. Senatörlerin işe yaramadıklarını, yaptıkları işin gereksiz olduğuna inanırdı. O derece ki yaptıkları işi bir hayvanın dahi yapabileceğini halka göstermek için atını senatör yapmıştır.
Aslında burada gülünç olan ve dersler alınması gereken çok şey var. Psikologlar daha doğru kavramlarla ifade ediyorlardır, fakat şöyle bir durum var ki, güçlü ve fakat aptal, egoist, bencil, ben merkezci, baskıcı kişilere göre, dünyada onlardan başka hiç kimse anlamlı ve yararlı bir iş yapmaz/yapamaz. Bunu günlük hayatta çevremizde de çok gözlemleyebiliyoruz. Bir mahalle maçında böyle bir kişiliği görebileceğimiz gibi, uluslararası bir platformda ya da ulusal ölçekte de bu tür bir insanla karşılaşılabilir. Bunu gösterme gücüne sahip kişiler, herkesi veya görece itibar sahibi olan kişileri itibarsızlaştırmak için farklı söylem ve eylemlerde bulunurlar. Örneğin bilgileri ve yaptıklarını küçümserler ve hatta aşağılarlar. Zira, herkes itibarsızlaşacak ki itibar sahibi tek kişi kendisi kalsın. Caligula aslında bir örnek, fakat temsil ettiği zihniyet, tarih boyunca hep var olagelmiştir.
Bu tipler tüm gücü kendilerinde toplarlar ve herşeyi bilmek isterler (veya bildiklerine inanırlar). Kendilerine göre, böyle davranmak sadece doğru değil, aynı zamanda bir gerekliliktir. Zira, zaten diğerleri aptal ve işe yaramaz insanlardır. “Ne yani o çapulcular mı yapacak bu mühim işleri? Ben, Yüce Sezar dururken” anlayışındadırlar.
Caligula, bir atı senatör yaparak, kral hariç, ülkedeki en üst düzey devlet görevlilerinin bile önemsiz olduklarını dünyaya ilan etmiştir. Böylece, Roma’da işe yarayan tek kişinin kendisi olduğu algısını oluşturmak istemiştir. Fakat planlar hep yapıldığı gibi işlemeyebiliyor. Dünyanın çeşitli bölgelerinde kendilerini diktatör ilan eden bazı tiplerin yaptıkları maskaralıklar aslında Caligulaların hep var olduğunu göstermektedir. Halkını aydınlatmak için “altın öğütler” içeren kutsal(!) kitaplar yayımlayanlar, (kimisi kırmızı, kimisi yeşil ve kimisi siyah kitaplar yayımlayarak) her şeye “doğru” ölçü koyarlar. Çevresindekilerin sırtına basıp ilerleyenler, en üst yetkilisinin kulağından tutup aşağı atanlar, ilkel silahlarla şov yapanlar, kendisini ebedi şef ilan edenler, çocuksu seremoniler düzenleyenler, hiç kullanmadığı ve kullanamayacağı kadar acayip ve türlü türlü araç-gereç değerli(değrsiz) koleksiyonlar yapanlar…
Peki, Caligula bugün seçimlerin yapıldığı bir demokraside yaşamış olsaydı sevgili atı İncitatus’u milletvekili yapabilir miydi? Yani modern demokrasilerde bir at milletvekili olabilir mi? Modern demokrasi ya da “bazı demokrasiler” halkın, halk tarafından halk için geliştirdiği bir yönetim midir?, yoksa halka rağmen halk için bir Caligula oyunu mudur?

Bir Attan Milletvekili Olur mu? Modern Demokrasi Bir Caligula Oyunu mudur?
Prof.Dr. Nezir Akyeşilmen
Yazarımız Kim ?

Prof.Dr. Nezir Akyeşilmen