KORONA SÜRECİNDE BİZLERE GELEN HASTALARIMIZIN EN ÖNEMLİ TESELLİSİ; “AŞIK DAİMİ’NİN” TÜRKÜSÜNDEKİ GİBİ OLUYOR. NE DE OLSA KIŞIN SONU BAHARDIR
BUDA GELİR, BU DA GEÇER AĞLAMA. Her gün başlıktaki haykırışı ve endişeyi tekrarlayıp, bu soru cümlesini defalarca unutmadan, ne yapacağını bilmeyenlerdenseniz, bu yazıyı biraz daha dikkatlice okumanız gerekir. Yazımı her kesim den okuyucunun okuyacağını düşünerek, basitçe; “Soru ve Yanıt” şeklinde konuyu anlatmaya çalışacağım...
***
Yorgunluk ve kırgınlık nedir? Çeşitli tanımlamaları olmasına rağmen basitçe güçsüzlük, dermansızlık, keyifsizlik, yoğunlaşamama halleri ile kendini gösteren durum diyebiliriz. COVİD-I9 ENFEKSİYONU YORGUNLUK, KIRGINLIK YAPAR MI? Evet, hem de belirgin bir şekilde yapar. Tüm enfeksiyonlarda olduğu gibi korona enfeksiyonlarında halsizlik, yorgunluk, kırgınlık en önemli bulgulardır. Daha önce böyle bulgularımız olmamasına rağmen, belirgin bir şekilde bu bulgular oluşmuş ise bu ortamda Covid-19 enfeksiyonunu mutlaka ekarte etmemiz gerekir.
***
Uyku bozukluğu yorgunluk yapar mı? Yorgunluğun en önemli nedenlerinden biridir. Eğer yaptığınız işten dolayı veya ruhsal sorununuzdan dolayı uyumakta zorluk çekiyorsanız ya da geceleri uykudan uyanıyorsanız, bunun nedenlerini saptayarak, sorunu çözüp, düzenli uyumaya geçerseniz; Yorgunluğunuzda belirgin azalma olur düşüncesindeyim...
***
Tiroit bezi hastalıkları yorgunluk ve kırgınlık yapar mı? Evet yapar. Özellikle tiroit bezinin az çalışması durumunda yorgunluk ve kırgınlık belirgindir. Tiroit testleri ile tanıya varıp, ilgili uzman hekime başvurarak sorunu gidermek gerekir. Tiroit bezinin yetersiz çalışması durumuna hipotiroidizim diyoruz. Üşüme, kilo alma, saçlarda matlık ve kırılma, unutkanlık, deride kuruma önemli belirtileridir.
***
Kansızlık yorgunluk, halsizlik yapar mı? Kansızlık ile beraber kırgınlık, yorgunluk olur. Renginiz soluk, nefes daralması, nefes sıkışması, çarpıntı gibi durumlar varsa kansızlık akla gelmelidir. Kan testleri yaptırarak bu durumu saptamak gerekir. Demir eksikliğine bağlı kansızlık saptanırsa, nedenlerini saptayarak demir takviyesi ve demirden zengin diyetle bu durumu düzeltebiliriz. Unutmamamız gereken nokta kansızlığın nedenini mutlaka araştırarak, nedene yönelik tedavi yapmaktır.
***
Düzenli alkol alımı yorgunluğu arttırır mı? Evet arttırır. Alkolü kestiğimizde yorgunluğumuz gitmişse neden genellikle budur.
***
Depresyonun yorgunlukla ilgisi var mıdır? Varsa bulguları nelerdir? Ne yapmalıyız? Hem de çok ilgisi vardır. Cinsellikte azalma (karşı cinse ilgisizlik), bir konuya yoğunlaşamama, dikkat eksikliği, keyifsizlik, mutsuzluk, sabahları çok erken kalkma önemli bulgularıdır. İlgili uzmana (Psikiyatrist) giderek tedavi olunmalıdır. Verilecek antidepresifleri önerilen doz ve sürede kullanmak gerekir.
***
Gebelik yorgunluk ve kırgınlık yapar mı? Bu durumda yorgunluğu nasıl gidermek, gerekir? Yapar. Dinlenmek ve yeterli uyku ile bu durum düzelir.
***
Kronik yorgunluk ve kırgınlık nedir? Altı aydan uzun süren yorgunluk ve kırgınlık durumudur. Genellikle ruhsal nedenlidir. Çok az kısmı kronik yorgunluk sendromu dediğimiz tablodur. Bu tablonun nedeni bilinmez. Yapılan testler normaldir.
***
SONUÇ VE YORUM
Covid-19 enfeksiyon sürecinde, “Kliniklere en çok başvuru nedenler arasında; Ben kırgınım, yorgunum, halsizim. ACABA KORONA MIYIM?” SORUSU İLE BAŞVURANLAR GELMEKTEDİR. BU DURUMDA KORONA TESTLERİNİ YAPIP, COVİD-19 ENFEKSİYONU’NU EKARTE ETMEK GEREKİR... Kırgınlık ve Yorgunlukların büyük çoğunluğu ruhsal olup (testler normaldir), geriye kalanları organik nedenli olabilir. Bazı enfeksiyon hastalıkları (Şu sıralarda korona enfeksiyonu, viral hepatitler, idrar yolu enfeksiyonları, nezle, grip, brusellozis, tüberküloz), kanserler ile akciğer, karaciğer, böbrek ve kas iskelet sistemi hastalıkları ile kalp hastalıklarını unutmamak gerekir. Organik nedenli değilse fiziksel aktivite, düzenli uyku, sağlıklı beslenme ve stresten uzak yaşam önemli noktalardır. Bu sorunun toplumsal boyutunu da unutmamak gerekir. Üretim biçimi adil ve hakça olup, sosyal refah düzeyi artan toplumlarda yorgun ve kırgın insan sayısını az görürüz. Sağlık sadece fiziksel değil aynı zamanda toplumsal ve ruhsal iyilik halidir. Çocuklarını ve ailesini geçindirmek için karın tokluğuna çalışan insanlara niçin yorgun ve kırgınsın? demek ne kadar doğru ona siz karar verin! ÇÖZÜM BİR AN ÖNCE SAĞLIĞIN KAMULAŞTIRILIP SOSYALİZASYONUDUR. Sevgiler..