Sayfa Yükleniyor...
Uzm.Dr. Mustafa TORUN
mtorun3@gmail.com
DERMAN ARARKEN DERDE Mİ DÜŞ OLDUK?
Yazımıza hiç aklımdan çıkmayan Pir Sultan Abdal’dan alınma, Ali Haydar Çiçek ve Ali Ekber Çiçek ustaların bizlere kazandırdığı güzelim Erzincan türküsü ile başlayalım...
GURBET ELDE BİR HAL GELDİ BAŞIMA,
AĞLAMA GÖZLERİM MEVLA KERİMDİR,
DERMAN ARAR İKEN DERDE DÜŞ OLDUM,
AĞLAMA GÖZLERİM MEVLA KERİMDİR…
***
Bizlerde bu akılcı ol(a)mayan, yönetemeyenlerin sayesinde; “Gurbet elde başımıza bir hal gelmiş gibi derman ararken derde düş olduk.” Ne yapacağımızı bilemiyoruz. Devamlı gözlerimiz ağlayıp, MEVLA Kerim diyoruz.
***
Sözümü sona bırakmadan her zaman belirttiğim lafı yine tekrarlayayım; Sağlık ta dahil hiçbir sorun hele bizim gibi geri bıraktırılmış ülkelerde siyasetten soyutlanamaz. Çözümleri de siyasidir. Ben bilim insanıyım, ben hekimim, ben sanatçıyım ben şuyum, ben buyum diyerek kimsenin siyasetten kendisini soyutlama hakkı yoktur. Bugün yaşadığımız Kovid-19 enfeksiyonu için üretilen aşıların ülkemizdeki uygulanması da maalesef siyasidir. “Bilim Danışma Kurulu” görevini layıkıyla yap(a)mamaktadır. Şu an yaşadığımız kargaşada; Siyasetle başımıza getirilmiş yöneticilerin eseridir. Bu böyle biline!
Gelelim konumuza...
***
Aşı temininde yaşanan sıkıntılar başta olmak üzere, siyasi ve ekonomik nedenlerle milyonlarca vatandaşımıza yapılan inaktif aşıların uygulamadan 3 aydan sonra etkisinin azaldığını görüyoruz. Az çok bu konularla uğraşan hekim arkadaşlar ve bilim çevreleri de bu durumu çeşitli demeçlerinde belirtmişlerdir. Öyleyse bir an önce 3. ve 4. doz mRNA aşılarının, 2 doz inaktif aşı olan tüm vatandaşlara yapılması gerektiğini rahatlıkla söyleyebiliriz. Bu görüşüme karşı itirazlar olup, henüz araştırmalar yok, bekleyip, önümüzü görelim denebilir. Bu varsayım inaktif aşıların etkinliğinin devam ettiğini varsayarak söylenmektedir. Halbuki bu aşıların etkilerinin zayıfladığını artık kabul etmemiz gerekir.
***
Sağlık Bakanlığı tarafından 17 Ağustos’ta yurt dışına çıkışlarda kolaylık sağlanması adına, iki doz inaktif aşı ile bir doz mRNA aşısı olanlara 4. doz aşı randevularını açtığını biliyoruz.4. doz aşılar, 3. dozdan sonra en erken 21 gün hesaplanarak vatandaşlara tanımlanmıştı.
***
4. dozun uygulanmasına yönelik eleştiriler hızla gelmeye başlarken, bakanlıktan gelen ikinci açıklamada sadece yurt dışına seyahat yapacaklar için randevu alınabileceği ve bunun dışında ek bir aşı gerekliliğinin olmadığı belirtilmişti.
***
Kimileri hemen 4. doz randevularını aldı ve yaptırdı, kimileri ise “4’üncü doz gerçekten gerekli mi değil mi?” diye sorgulamaya başladı.
***
Yapılan inaktif aşıların etkisinin çok az olduğunu(yaklaşık yüzde 51) zaten biliyorduk. WHO’da yüzde 50 üstü etkinliği olan aşıları onaylamıştı.
***
2 doz inaktif aşısını olduktan sonra en az 3 ayı doldurmuş kişilere 3. ve 4. dozlarda mRNA aşısı yapılması gerektiğini artık rahatlıkla söyleyebiliriz.
İnaktif aşıların (inaktivasyan işlemi ve yapısı gereği), salgın başlamadan veya varyant oluşumu gerçekleşmeden etkili olabileceğini belirtmekte yarar vardır.
***
Geliştirilme yöntemleri gereğince, inaktif aşılar uzun süreli koruma sağlamazlar ve varyantlara karşı yeterli etki göstermediği temel viroloji bilgilerimize göre bildiğimiz bir konudur.