Arabulucu görüşmeleri sonucunda uzlaşılarak işe iade kararı verilemediğinde, iki hafta içinde iş mahkemesinde işe iade istemiyle dava açılabilir. Bu dava sonunda işe iade kararı verilir fakat işveren işe iadeyi kabul etmezse, mahkeme tarafından belirlenmiş olan, başvurucunun 8 ila 12 aylık ücreti tutarındaki tazminat işveren tarafından ödenir.
İşe iade talebinin mahkeme veya işveren tarafından reddedilmesi halinde iş akdinin feshine bağlı işçilik alacakları doğabilir. Bunlar, temel olarak, şartları varsa, her çalışma yılı için çalışanın bir aylık ücreti tutarındaki kıdem tazminatı, işyerindeki çalışma süresine bağlı olarak 2-8 haftalık ücreti tutarındaki ihbar tazminatı, kullanılmayan yıllık izin günleri ile yapılan fazla çalışmaların ücretidir. Bu tazminat ve alacaklar işveren tarafından rızaen ödenmezse önce arabuluculuk, anlaşma sağlanamadığında ise mahkemeye başvurularak talep edilir.
Bir kısım özel hastanelerde çalışan hekimlerle, 2015 yılında 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasasına eklenen Ek 10. Madde kapsamında, sözleşme yapılarak ücretlerinin fatura karşılığı ödenmesine başlanmıştır. Çalışma biçimi aynı kalmasına karşın sadece ücretin ödenme yöntemindeki bu değişiklik çalışanların statüsünde bir farklılığa yol açmayacağı için, bu hekimlerin iş sözleşmelerinin feshinde de yukarıda belirtilen haklar geçerliliğini korumaktadır.
Çalışanların işlerini korumaktan ziyade, haklı bir sebep olmaksızın iş sözleşmesi feshedilenlere tazminat ödenmesini hedefleyen bu hakların yanı sıra, işyeri hekimlerinin ek bir tazminat olanağı daha vardır.
İşyerinde alınması gereken sağlık ve güvenlik önlemlerini işverene bildirmesine karşın yerine getirilmemesi halinde; bildirilen eksiklik ve aksaklıkların işin acil durdurulmasını gerektirmesi veya acil ve hayati tehlike arz etmesi, meslek hastalığına sebep olabilecek ortamların bulunmasına rağmen işveren tarafından gerekli tedbirlerin alınmaması hâlinde, bu durum işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanınca, Bakanlığın yetkili birimine, varsa yetkili sendika temsilcisine, yoksa çalışan temsilcisine bildirilir. Yaşanmakta olan virüs salgınının yayılmasında sosyal ilişkilerin önemi ile çalışma alanlarında işçilerin yakın temasları dikkate alındığında işyeri hekimlerinin sağlık önerilerinin bu dönemde çok daha özel bir önem taşıdığı açıktır. İşyeri hekimi, bildirim yükümlülüğünü yerine getirdiği için iş sözleşmesi feshedilirse işveren hakkında bir yıllık sözleşme ücreti tutarından az olmamak üzere tazminata hükmedilir. İşyeri hekiminin diğer işçilik hakları saklıdır. Bütün dünyada ağır bir salgın hastalıkla mücadele edilen, pek çok kesimdeki çalışanların ve hemen bütün toplum kesimlerinin evlerine kapandığı bu dönemde sağlık çalışanları büyük bir titizlik ve özveriyle her alanda sağlık hizmeti sunmaktadır. Meslektaşlarımızın bilgi ve emeklerine hürmet edilmesini, bütün özel sağlık kurum ve kuruluşlarına kamusal ödevler verilerek sağlık hizmet sunumuna katılmalarının sağlanmasını, bu süreçte sağlık hizmetlerinin ücretsiz sunulmasını ve bu sağlık kuruluşlarının personel giderlerine kamusal destek sağlanmasını talep ediyoruz. Ayrıca çalışanın işten çıkartılmamasının sağlanmasının devletin temel sorumluluğu olduğunu bir kez daha kamuoyuyla paylaşıyor ve yetkilileri bu doğrultuda sorumluluklarını yerine getirmeye davet ediyoruz. YORUM VE ÖNERİLERİMİZ: Sağlık her şeyin başıdır denir. Tarih boyunca elinde gücü bulunduran egemen sınıf bu sözü sadece kendi sınıfı için yerine getirmiş, geri kalan ezilenler adeta kaderine terk edilmiştir. Günümüzde de sağlığın görünmez kahramanları olan milyonlarca sağlık emekçisi ezilip horlanmış olup, ancak önemli sağlık olaylarında anımsanmıştır. Tüm sağlıkçıların örgütlü mücadelesi ile ancak mesafe alınacağının bilincinde olarak son sözüm şu olacak; TÜM EMEKÇİLER BİRLEŞİN!
Pandemide Sağlık Emekçilerinin Çalışma Güvenceleri-2
