Unutmak, Tekrarı Çağırmaktır

17 Ağustos 1999 sabaha karşı 03:02’de, Türkiye derin bir uykudayken, yerin 15 kilometre altından gelen bir uğultu ile uyanmaya zorlandı. Merkez üssü Kocaeli’nin Gölcük ilçesi olan 7.4 büyüklüğündeki deprem, tam 45 saniye sürdü. Ancak o saniyeler, binlerce insanın hayatını, on binlerce ailenin düzenini sonsuza dek değiştirdi.
Resmi rakamlara göre 17.480 insan yaşamını yitirdi. 250 binden fazla bina ya yıkıldı ya da ağır hasar aldı. Ekonomik kayıplar milyarlarca doları buldu. Yalova, Sakarya, Kocaeli, İstanbul ve Düzce gibi yoğun nüfuslu bölgelerde adeta kıyamet yaşandı. O günden bugüne ne değişti? Gölcük Depremi, ülke olarak bize bir dönüm noktası sundu. Deprem gerçeğini inkar edemeyeceğimiz, görmezden gelemeyeceğimiz açıkça ortaya çıktı. Bu süreçte: Zorunlu Deprem Sigortası (DASK) sistemi devreye alındı. Yapı denetim sistemi kuruldu. Artık yapıların belirli standartlara uyması zorunlu hale getirildi.

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) kurularak kriz yönetimi profesyonelleştirilmeye çalışıldı. Kentsel dönüşüm adı altında riskli bölgelerdeki yapıların yıkılıp yeniden yapılması için projeler başlatıldı. Belediyelere imar denetimleri konusunda daha fazla sorumluluk verildi. Ancak geçen süre boyunca büyük yıkımların önüne yine de geçemedik.

2011 Van Depremi: 7.2 büyüklüğündeydi. 600’ün üzerinde can kaybı yaşandı. Birçok bina yerle bir oldu. 2020 İzmir Depremi: 6.6 büyüklüğündeki bu depremde 117 kişi hayatını kaybetti. Özellikle Bayraklı ilçesi büyük yıkım yaşadı. 2023 Kahramanmaraş Depremi: 11 şehri sarsan asrın felaketi olarak anılan bu deprem 7.7 ve 7.6 büyüklüğünde iki büyük sarsıntıyla 50 binden fazla yurttaşımızı hayattan kopardı. 2025 Balıkesir Depremi: Daha çok yeni… 6.4 büyüklüğündeki bu sarsıntı, “deprem unutmaz” gerçeğini bir kez daha yüzümüze çarptı. Neyse ki can kaybı azdı; ama bu, şans mıydı yoksa bilinçli bir hazırlığın sonucu mu, hala tartışılıyor. Bu sayıları unutmayalım. Unutmak, tekrar yaşamak demektir. Gölcük’ü, Van’ı, İzmir’i, Hatay’ı ve Balıkesir’i unutmamak; gelecekte yaşanacak felaketleri engellemenin ilk adımıdır. Unutmak kolay, ama acılar hala dipdiri.

Unutmak, Tekrarı Çağırmaktır