Dünya genelinde hepatit tehlikesi: 354 milyon insanı etkiliyor

28 Temmuz Hepatit Günü vesilesiyle açıklamalarda bulunan Altınbaş Üniversitesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ahmet Özbek, Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) 2024 yılı verilerine göre, dünya genelinde yaklaşık 354 milyon insanın Hepatit B veya Hepatit C virüsüne yakalandığını duyurdu. Özbek, bu iki virüsün karaciğer sirozu ve karaciğer kanseri gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açarak her gün 3500 kişinin hayatını kaybetmesine neden olduğunu belirtti.

Hepatit Virüsleri ve Sağlık Üzerindeki Etkileri

Prof. Dr. Özbek, hepatitin karaciğerin iltihabı olduğunu ve hem mikroplar hem de mikrop olmayan etkenler tarafından tetiklenebileceğini ifade etti. Özellikle Hepatit A, B, C, D ve E virüslerinin, karaciğer iltihabına neden olan başlıca virüsler olduğunu belirtti. Bu virüslerin bulaşma yollarındaki farklılıklar ve karaciğerde oluşturdukları tahribatın derecesi, hastalıkların ciddiyetini değiştiriyor.

Kronikleşme Riski ve Önemli İstatistikler

Hepatit B ve Hepatit C virüslerinin yüksek oranlarda kronikleşme eğilimi gösterdiğini vurgulayan Özbek, bu virüslerin karaciğer sirozu ve karaciğer kanseri riskini artırdığını kaydetti. DSÖ’nün verilerine göre, dünya genelinde 354 milyon insanın bu virüsleri taşıdığını ve Türkiye’de özellikle sığınmacıların yoğun olduğu bölgelerde doğru verilerin elde edilmesinin zorluklarla karşılaşıldığını belirtti.

Aşılar ve Antiviral Tedavilerle Koruma

Prof. Dr. Özbek, Hepatit B virüsüne karşı etkili aşıların mevcut olduğunu ve bu aşıların Hepatit D virüsüne karşı da koruma sağladığını söyledi. Ayrıca, bu aşıların yeni doğan bebeklere uygulandığında, Hepatit B enfeksiyonu olan annelerin bebeklerini koruduğunu vurguladı. Hepatit B enfeksiyonlarında kullanılan antivirüs tedavilerinin, siroz ve karaciğer kanseri gelişimini önemli ölçüde azalttığını ve uzun, sağlıklı bir yaşam sunduğunu belirtti.

HCV Enfeksiyonları ve Tedavi Yöntemleri

Hepatit C (HCV) enfeksiyonuna sahip bazı hastaların kendi kendilerine iyileşebildiğini ancak iyileşemeyen hastalarda siroz ve karaciğer kanseri gibi ciddi sağlık sorunlarının gelişebileceğini ifade eden Özbek, HCV için aşı bulunmamasına rağmen antivirüs tedavilerinin neredeyse %95 oranında etkili olduğunu ve bu tedavilerin hastaların ölüm riskini azalttığını belirtti.

Hepatit Enfeksiyonlarının Ölüme Sebep Olma Oranı

DSÖ’nün Nisan 2024 tarihli raporuna göre, her gün 3500 kişinin hepatit virüs enfeksiyonları nedeniyle hayatını kaybettiğini ve 6000 yeni HBV ve HCV enfeksiyonunun kaydedildiğini açıklayan Özbek, bu rakamların hepatit virüslerini ölüme sebebiyet veren enfeksiyon etkenleri sıralamasında tüberkülozdan sonra ikinci sıraya yerleştirdiğini belirtti.

Koruyucu Önlemler ve Toplum Bilinci

Toplumda hepatit enfeksiyonlarına karşı farkındalığın artırılması gerektiğini vurgulayan Özbek, sağlık çalışanlarının malzemeleri temiz veya steril kullanması, cinsel ilişki sırasında koruyucu tedbirlerin alınması ve kan ve kan ürünleriyle doğrudan temastan kaçınılması gibi önlemlerin önemini belirtti. Ayrıca, çocuklar ve yetişkinler için aşılamanın önemine ve her 5 yılda bir kan tahlili yapılarak aşının koruyuculuk seviyesinin ölçülmesine dikkat çekti.

Prof. Dr. Özbek, Hepatit virüs enfeksiyonlarının önemini bir kez daha vurgulayarak, toplum olarak bu farkındalığı artırmamız gerektiğini ve hepatit virüslerine karşı alınacak önlemlerin sağlıklı ve uzun bir yaşamın anahtarı olduğunu belirtti.

Arun Acumsal