1
Doç. Dr. Zeki Uyanık
İlkses Gazetesi Yazarımız

Doç. Dr. Zeki Uyanık

Yazarın Köşe Yazıları

İnsan ve Din

Firmalara iş ya da müşteri bulan kişinin bundan dolayı para alması caiz mi?


Saç boyası abdest ve gusle mani midir?

Abdest alırken, yıkanması gereken uzuvlardan birinde kuru yer kalırsa, abdest sahih olmaz. Gusülde ise vücutta, suyun ulaşabildiği her yerin yıkanması gerekir.


Bebeğin sakat doğacağı kesinse aldırmak günah mı?

Anne hamilelikte ve doğum esnasında hayati tehlikeye girecekse kürtaj olabilir, çocuk sakat ve hasta diye kürtaj yapılması caiz değildir.


Yemek yerken konuşmanın bir sakıncası var mı?

Yemek yerken konuşmanın dinen bir sakıncası yoktur. Hatta yemek yerken konuşmak müstehaptır. Dinen yemek yerken konuşmanın bir sakıncası olmamakla birlikte toplum olarak yemek yerken konuşulmaz şeklinde bir örf oluşmuştur. Ancak bu örfün ve anlayışın İslam dininde yeri yoktur.


Mali gücü olmayan kişinin borçlanarak hacca yazılması caiz mi?

Bir Müslüman’ın hac ibadetiyle yükümlü olması için sağlık ve servet yönünden haccetme imkanına sahip, hür, akıllı ve buluğ çağına erişmiş olması gerekir. Bu itibarla servet yönünden haccetme imkanına sahip olmayan kişilerin borçlanarak hacca gitmeleri gerekmez; ancak, borçlanarak hacca gitmeleri halinde, hac ibadeti geçerli olur ve kendilerinden hac görevi de düşer.


İşsizlik maaşı almak caiz mi?

İşsizlik maaşı devletin işsiz kalan vatandaşına tanıdığı bir haktır. Ancak bu haktan yararlanabilmek için kişinin işsiz olması lazım. Yani hem resmi hem de gayri resmi olarak işsiz olması gerekir. Zira devlet, işsizlik maaşını gerçekten işsiz olanlara ödemektedir.


Faiz kar gibi bir kazanç olduğundan caiz olmaz mı?

Ticarette elde edilen kar, belli bir emeğin, çalışma ve teşebbüsün karşılığı iken, faiz sadece vadenin karşılığıdır. Ticarette satan ile alanın menfaatleri arasında bir denge varken, faizli işlemlerde karşılıklı menfaatten ziyade bir tarafın sıkışmasından kaynaklanan tek taraflı bir istifade ve sömürü vardır. Ticarette kar bir defa alınır ve biter, faiz ise devamlı katlanarak büyür.


İnsan ve Din

Ölü için yedi yemeği vermek dinen zorunlu mu?,


Eşinin kabrine defnedilmeyi vasiyet eden kişinin bu vasiyetini yerine getirmek gerekir mi?

Normal şartlarda bir kabre, yalnız bir cenaze defnedilir. Önce defnedilmiş olan cenaze, tamamen çürüyüp toprak haline gelmedikçe, bir zaruret olmaksızın kabrin açılması ve bu kabre ikinci bir cenazenin defni caiz değildir. Cenaze çürüyüp toprak haline geldikten sonra ise, aynı kabre başka bir cenaze defnedilebilir.


Kredi alarak hacca gitmek caiz mi?

Kredi, faizli borç demektir. Faiz ise Allah’ın haram kıldığı en büyük yasaklarından biridir. Hacca gitmek için bile olsa hiç bir şekilde faiz almak caiz değildir. Kişinin hacca gitmek için parası yoksa yani hacca gidecek kadar gücü ve zenginliği yoksa zaten hac o kişiye farz değildir.Farz olmadığı için kredi alıp da hacca gitmek gerekmez. Kredi alarak hacca gitmek faizle yani haramla hac yapıldığından bundan sevap alınmaz.


Evlilik yıldönümünü kutlamak caiz mi?

Gerek evliliğin yıldönümü gerekse doğum yıldönümü münasebetiyle tertiplenen merasim ve toplantıların kendisi günah olmaz. Günah, bu toplantılardaki tutumlardan meydana gelir.


Sivrisinek gibi haşaratları öldürmek caiz midir?

İnsanlara zarar vermediği sürece hayvanlar öldürülemez. Bu sebeple insanlar karınca, kedi, kuş gibi hayvanların olduğu yerlerde onlara zarar vermemek için oldukça itinalı davranmalıdırlar.


Mezara çaput bağlamak caiz mi?

Türbelerin ve mezarlıkların ziyaret edilmesi, bu vesileyle ölünün ve ölümün hatırlanması ve orada yatanlardan ibret alınması dinimizin tavsiye ettiği hususlardandır. Ancak, kabir ve türbe ziyaretlerinde İslâm'ın özüne ve tevhit anlayışına ters düşen itikadi bakımdan da zararlı olan tutum ve davranışlardan uzak durmak gerekir.


Cennette ölmek ya da yaşlanmak var mıdır?

Cennete girenler ölümsüz hayatın zevkini ve sevincini yaşarlar. Orada hastalık, ihtiyarlık, keder, sıkıntı ve buna benzer şeyler yoktur. Sayısız nimetler ve gençlik vardır. Yaşlanmak, ölmek, kederlenmek ise yoktur.


Ölüler mezarlıkta verdiğimiz selamı duyarlar mı?

Hz. Peygamberin Mezarlıkları ziyaret etti ve bu ziyaretlerinde de ölülere selam verdiği dini kaynaklarımızda vardır.  Efendimizin ayrıca mezarlıklarda şu duayı okuduğu kaynaklarda vardır: “Ey Mü'minler yurdu, siz bizden önce gittiniz. İnşallah biz de size ulaşacağız.”


İnsan ve Din YRD.DOÇ.DR. M. ZEKİ UYANIK

mzeki47@mynet.com


İnsan ve din

İslam inancında cesedin yakılması neden caiz değildir?


İman etmeyen kimse cennete girebilir mi

İman olmadan hiçbir amelin ve hayrın ahirette mükafatı yoktur. Kişi bu dünyada ne kadar iyilik yaparsa yapsın kalbinde imanı yoksa ahirette mükâfatı olmaz. Dolayısıyla cennete de giremez. Bu kimse bu dünyada yaptıklarına karşılık bu dünyada mükafat alır.


Bayanı hamile kalmaması için kısırlaştırmak caiz mi?

Evlilikte asıl olan insan neslinin devam etmesidir. Bu yüzden evlenecek kişilerin çocuk yapabilecek kadınları nikahlamaları müstehabdır. Çünkü evliliğin en önemli hedeflerinden birisi çocuk sahibi olmaktır.


Resimli elbiseyi giymek caiz mi?

Resimli elbise giymek mekruhtur. Aynı şekilde resimli elbise ile namaz kılmak da mekruhtur. Ama bu elbise ile kılınan namaz geçerlidir. İnsan veya hayvan resmi bulunan yaygının üzerinde namaz kılmakta da bir sakınca yoktur. Çünkü resimli yaygının ayaklar altında olması resimlere değer vermeme anlamına geldiğinden caiz görülmüştür.


Haram para kazanan kocanın kazancından hanım ve çocukları dinen yiyebilir mi?

Dinen, koca ailenin reisidir ve evinin nafakasını temin etmekle yükümlüdür. Kazanç yollarının meşruluğuna riayet etmek yani helal lokma kazanıp çoluk çocuğuna ekmek getirmek onun sorumluluğundandır. Dolayısıyla helalinden bir rızık temin edip getiriyorsa sevabı, haramdan kazanıp getiriyorsa kocanın vebalı ve günahı olur. Bu anlamda hanımının ya da çocuklarının bu kazançta günahı veya sevabı yoktur.


Kirvenin kızı ile evlenmenin dini bir sakıncası var mı?

İslam dininde kirvelik diye bir akrabalık bağı yoktur. Kirvelik baba, oğul, ana kız, dayı, yeğen gibi akrabalık olmadığından kirve çocuklarının evlenmesinde hiçbir sakınca yoktur.


İnsan ve Din

Ölüler mezarlığa geleni tanırlar mı?


İnsan ve din

Yarışmalarda elde edilecek ödülleri almak caiz midir?